بين المللي فيلم فجر ـ دوره بيست و يكم(۱۳۸۱)

بيانيه هيأت داوران بخش مسابقه ي سينماي ايران:
    سپاس خداي را كه هرچه مي آفريند زيباست، خواه آدمي اين زيبايي ها را دريابد و خواه چشمانش را نشويد و جور ديگر نبيند. از همين جاست كه سينما به ياري چشم ها مي آيد تا ارتباطي ميان ذهن آدمي و اين زيبايي ها برقرار كند. با چنين رويكردهاي هيأت داوران با ديدن 22 فيلم بلند و 20 فيلم كوتاه داستاني در بخش مسابقه ي سينماي ايران خود را موظف مي داند به نكاتي اشاره كند.
    جامعه ي ما مشكلات اجتماعي مختلفي دارد. اين را همه مي دانيم. حتي در نگاهي وسيع تر، جامعه ي جهاني را سياهي هاي بسياري فرا گرفته است. اما مگر نمي توان با چشم سينما سياهي ها را شاعرانه و زيبا ديد؟ معتقد به نگاه سطحي به دنيا، با پايان خوش هاي غفلت ساز، نيستيم. چشم بستن بر واقعيت هاي تلخ، تنها پاك كردن صورت مسأله است. پس در جستجوي بارقه هاي اميد در نگاه شخصيت هاي قصه هاي تلخ، هستيم. برق اميدي كه مي تواند بشريت امروز را در مواجهه با تلخي هاي روزگار، سرپا نگاه دارد. در شرايطي كه جهان دچار بحران معناست، گشودن حتي يك روزنه ي اميد، بس دشوار است. اما آيا سينما در زايش معناي زندگي، ابتر شده است؟
    خوش آمد گوي ديدگاه هاي تازه و جوان به عرصه ي سينما هستيم، اما نگرانيم كه آنان صرفاً نگاه ديگران را مبناي نگاه خود قرار دهند. بضاعت سينماي ايران در به كارگيري فرهنگ ملي و نيروي انساني خلاق و ماهر، فراتر از اينهاست. باشد كه مسئوليت هاي خويش را چه در جايگاه مديران فرهنگي و چه در شأن هنرمندان، بهتر از پيش دريابيم. گمان مي كنيم بخش قابل اعتنايي از فيلم هاي توليد شده به دلايل مختلف، مجال رقابت را در جشنواره نيافتند. بديهي است كه اگر اين آثار در ميداني ديگر ارايه شوند. افكار عمومي با كيفيت متفاوت از سينماي ايران مواجه خواهد شد.
    بسياري از فيلم هاي حاضر در جشنواره در برخي از زمينه هاي فني و هنري همچون فيلمبرداري و بازيگري (خاصه در نقش هاي مكمل) چند گام جلوتر از گذشته است. حال آن كه در برخي زمينه هاي ديگر، همچون فيلم نامه نويسي، نياز به توجه بيشتر احساس مي شود.
    ورود صنعت ديجيتال به سينماي ايران گرچه نويدبخش كاهش دخالت دولت، ابزارسالاري، حاكميت سرمايه و افزايش خلاقيت فيلم سازان است اما نگراني هايي را همچون كاهش كيفيت فني تصوير، ساده انگاري در توليد و سوء تفاهم در معادلات صنعت سينما ايجاد كرده است. انقلاب ديجيتال وقتي ما را در دوره ي تمدني جديد وارد مي كند، كه هم زمان فرهنگ متناسب با آن را ايجاد كرده باشيم. به نظر ما دولت بايد اين همه شور و اشتياق فيلم سازان، خصوصاً جوانان به اين صنعت را به فال نيك گيرد و با تأمين صنايع پشتيبان، سينماي ايران را در اين دوره ي تحولي ياري دهد تا آرزوي توليد انبوه فيلم هاي حرفه اي محقق شود و ما از شتاب فزاينده اي كه سينماي جهان به اين سو دارد، عقب نمانيم.
    راهي كه در پيش داريم دشوارتر از گذشته است. عرصه ي اصلي رقابت، گستره ي فرهنگ هاست. همه ي ما خلاقان و سياست گذاران مي بايست به درك دقيقي از اين موقعيت رسيده، آگاهانه و با نشاط عمل كنيم.

بيانيه هيأت داوران بخش سينماي مستند:
    از اينكه پس از بيست دوره برگزاري جشنواره ي فيلم فجر، اين نخستين دوره است كه سينماي مستند در اين جشنواره رسميت مي يابد، نشانه ي درك يك قدرت فرهنگي است و نشانه ي هوشمندي برگزاركنندگان جشنواره، تبريك مي گوييم به برگزاركنندگان جشنواره فيلم فجر، و به جامعه ي شريف مستندسازان.
    قرار بوده است كه اين دوره، برآيندي از دو سال توليدات سينماي مستند باشد؛ لكن به دلايل متنوع همه ي فيلم ها و آثار ويدئويي، به جشنواره نرسيد؛ از اين رو نتايج اين برگزاري، برآيند كل توليدات دو سال نيست، و بسياري از آثار شاخص در دسترس جشنواره نبوده اند و جاي آنها در مجموعه ي جشنواره خالي بوده است.
    در اينجا، هيأت داوران نسبت به همه ي فيلمسازان سينماي مستند، خاصه توليدكنندگان دو سال اخير، اداي احترام مي كند، و دست تك تك آنان را مي فشرد، و آرزو مي كند كه راه سخت فيلمسازي مستند، به همت آنان از براي ملتي كه اراده معطوف به فرهنگ و بالندگي دارد، هموار شود. و اگر مي توانستيم براي همه ي شركت كنندگان در جشنواره، جوايز مساوي پيشنهاد مي كرديم، و اماجايزه هاي اهدايي نيز در حكم نمايندگي اين سازندگان است از سوي همه ي فيلمسازان با شهامت مستند.
    هيأت داوران مجموعه ي 21 اثر مستند برگزيده ي هيأت انتخاب را ديده است. نخست آنكه جاي بسي خوشوقتي است كه فيلمسازان سينماي رسمي كشور و با سابقه ي چند دهه فيلمسازي داستاني به سينماي مستند روي آورده اند، از جمله آقايان رسول ملاقلي پور، واروژ كريم مسيحي، و خانم ياسمين ملك نصر، كه توجه اين بزرگواران به سينماي مستند ايران قدر مي دهد، و سرمشقي است از براي نسل امروز، و جايگاه آنان محفوظ و پرارج است.

بيانيه هيأت داوران فيلم هاي اول:
    هيأت داوران مسابقه ي فيلم هاي اول پيشنهاد مي كند كه در دوره ي بعدي جشنواره، فيلم هاي كوتاه اول، اعم از داستاني و مستند، در كنار فيلم هاي سينمايي اول مورد قضاوت قرار نگيرند، زيرا دشوار بتوان فيلم اول سينمايي يك فيلمساز را كه به احتمال فراوان متكي به تجربيات متنوع و متعدد در عرصه ي فيلم كوتاه يا برنامه ها و مجموعه هاي تلويزيوني است، با تجربه ي واقعاً اول تصويري يك فيلمساز جوان مقايسه كرد.