دفاع مقدس ـ دوره ششم(۱۳۷۵)

    هنر داراي فضيلت ، حرمت و مسووليتي بس گرانقدر است ؛‌ و آن هنگام كه در خدمت ارزشهاي دفاع مقدس قرار مي گيرد، با الهام از رهنمود فرماندة كل قوا در باب هنر ، از حدود عرف و تقليد فرا مي رود و چون نخلهاي سوخته و اسطورة مردان گمنام جاويدان مي شود. هيئت داوران بخش مواد تبليغي با چنين نگرشي به قصد يافتن نمونه هاي بيان رساي هنري و مهمتر از آن درك صدافت هنرمند در ارتباط با مخاطب خود، مواد ارايه شده را به دقت مورد ارزيابي قرار دادند.
    در بخش طراحي پوستر فيلم هاي دفاع مقدس، هيئت داوران نه تنها نمونه هاي ارايه شده را نماينده واقعي توان بالفعل هنرمندان معاصر ايران در طراحي پوستر و گرافيك تشخيص نداد، بلكه در اكثر نمونه هاي ياد شده رد پاي تكرار و تقليد نمونه هاي مبتذل و حتي مخرب را مشاهده كه نشان سوء استفاده و يا تسامح تهيه كنندگان اين آثار است. عدم احترام به نياز فرهنگي مخاطبين محروم، و صرفاً پاسخگويي به سليقه هاي نازل به منظورتجارت منفعت طلبانه واسطه هاي پخش ، نتيجه اي جز بي احترامي به سينماي دفاع مقدس و آلوده ساختن حريم ارزشهاي آن ندارد. بدين جهت كسب منفعت به بهاي تخريب فرهنگ بصري، به ويژه در حيطه سينماي دفاع مقدس قابل دفاع نيست. با وجود اين هيئت داوران به مظور حفظ حقوق هنرمندان و اجراي مسووليت خود، از ميان پوسترهاي ارايه شده چهار پوستر آخرين پرواز، بوي پيراهن يوسف، وصل نيكان و كيميا را تا حدودي متفاوت وآنها را قابل اشاره دانست. اما هيچكدام از پوسترها راشايسته دريافت جايزه ندانست.
    در بخش عكس هيئت داوران پس از بررسي و ارزيابي، عكسهاي فيلم سه مجموعه عكس « آخرين مرحله » اثر آقاي هاشم عطار ، « ستارگان خاك » اثر آقاي مهرشاد كارخاني و « سفر به چزابه » اثر آقاي بابك برزويه را براي دريافت جايزه بهترين عكس فيلم كانديد كرد و مجموعه عكسهاي فيلم آخرين مرحله اثر آقاي هاشم عطار را به دليل انتخاب زاوية صحيح، استفاده مناسب از زمان درست وفضاي فيلمبرداري و نمايش لحظات نزديك به فضاي واقعي جنگ، شايسته دريافت پلاك بلورين ، ديپلم افتخار جشنواره و 5 سكه بهار آزادي دانست. بامشاهده مكرر نمونه هاي فيلم، از ميان فيلمهاي ارايه شده 5 نمونه فيلم، جنگ نفتكشها ساختة آقاي ايرج گل افشان ، دايره سرخ ، دكل و آخرين شناسايي ساخته آقاي شهريار بحراني و كيميا ساخته آقاي عباس گنجوي،‌ هيئت داوران به دليل نمايشي متين از واقعيتهاي هنر فيلم مورد نظر، انتخاب مجموعه اي مناسب از نمادهادر ايجاد ضرب آهنگي صحيح، تكيه بر جاذبه هاي تصويري و مفهومي هماهنگ موزون متقابل صوت و تصوير و صداقت در بيان هيجان عاطفة موجود در فيلم، نمونة فيلم كيميا ساخته آقاي عباس گنجوي را واجد شرايط دريافت پلاك بلورين، ديپلم افتخار جشنواره و 5 سكه بهار آزادي مي داند.

بيانيه هيأت داوران فيلم هاي كوتاه:
    سالهاي دفاع مقدس ايام تجلي و درخشش عنايات حضرت حق «جل و علا» و قابليتهاي مردمي بوده كه يكدله، تن واحد شدند و در مقابل وحشيانه ترين هجوم دهه هاي اخير ايستادند. سرانگشت بركت بار امام رحمت ، رضوان الله تعالي عليه، دفاع مقدس را بوتة آزمايشي كرد تا مس زنگار گرفتة ما زر شود. آري به يمن لطف روي وي و گل گونه هاي سرخ شهيدان آبرومند، اين ملت برومند ظرف ظريفي شد تا لطيف را در خود گيرد. اينك قله هاي رفيع موجوديت ملت فرخ پي ايران از سعي بادها و باران هاي مهر، جاني ديگر گرفته است و در پرتو انتظار طلوع آن خورشيد لعل سان مي درخشد. براي پاسداري از اين كان مروت است كه فرزندان فرهيخته اين مردم خوب، هر يك قبسي از طور شعله ور عاشقي آن سربازان آبروبخش راروايت وهنر تصوير كردن را براي ثبت لحظات تابناك خلوص انتخاب مي كنند. و عجب نيست كه اين همه،‌ روايات نامكرر است، ما به عنوان اعضاي هيئت داوري فيلم هاي كوتاه ششمين جشنواره دفاع مقدس توفيق پيدا كرديم تا بخشي از آثار راويان نور را زيارت كنيم. رؤيت اين آثار كه بويي از تماشاگه راز آلود جبهه ها داشت ما را به يادآوري كردن ضرورت توجه به چند نكته در پاسداشت شايسته تر حماسة دفاع مقدس، ملزم كرد؛
1ـ روايت تصويري مطلوب از حماسه دفاع مقدس، گذشته از ضرورت درك عميق معاني و آرمان هاي مقدس، تسلط روزافزون بر ابزارها و شيوه هاي بياني را الزام مي كند. هر چند با تجربة قالب هاي هنري ممكن است با تسلط ياد شده حاصل شود اما نبايد موضوعات مرتبط با دفاع مقدس سهل الوصول ترين و ساده ترين فرجه و ميدان براي تجربه اندوزي تلقي مي شود. تقدس و پيچيدگي دفاع مقدس به ما هشدار مي دهد كه موفقيت در اين عرصة شگفت و دستيابي به اهدافي چون تصويرگري صادقانه و شيواي ايام دفاع مقدس براي اكنونيان و آيندگان ، درگرو تپيدن هاي عاشقانة دل هاي دردمند ، تكاپوي انديشه هاي بلند و كوشش دست هاي مسلط بر ابزارها و شيوه هاي بياني است.
2ـ به ياد داشته باشيم كه حماسه و آرمان هاي دفاع مقدس به درستي به نسل هاي آينده و جماعات كنوني ابلاغ نمي تواند شد مگر برنامه اي جامع ،‌ مبدأ و منتهاي پرداختن به دفاع مقدس را آشكار ساخته باشد. بر اين اساس هيئت داوري بر ضرورت تعيين اولويت ها در ترويج و تعميم فرهنگ بسيجي پافشاري مي كند.
3ـ حوادث بيروني پركشش تنها وجه ساليان پر التهاب و انسان ساز جنگ تحميلي نيست همانطور كه سير انفسي و پرداختن كلامي به انفعالات دروني ، راوي تمامي فعل و انفعالات جبهه ها نيست. بر اين اساس هيئت داوري به فيلمسازان جوان توصيه مي كند كه جستجوي معاني اصيل و رايج ايام نبرد را در كنار كشف شيوه هاي بياني متناسب فرضي محترم بدانند.
4ـ شناخت واقعي جبهه هاي خرم جنگ تحميلي گرچه صرفاً از اين اطلاعات به دست نمي آيد اطلاع دقيق از ماوقع و چگونگي وقوع وقايع در جبهه هاي نبرد مقدس براي كلية دست اندركاران تصويرگري دفاع مقدس ضروري است. اين مهم ، تمركز و غناي روز افزون مراكز اطلاعاتي را ايجاب مي كنند. بر اين اساس ، تأكيد مي كنيم كه تصاوير يادگار مانده از ايام دفاع ، ثروتي ملي و دستمايه اي محترم است كه نه تنها بايد به حفظ آنها اهتمام شود بلكه بايد به گونه اي سهل الوصول در اختيار كلية علاقه مندان قرار داده شود.
5ـ هر قالب بياني، امكانات و محدوديت هايي را دارد. بر هنرمند است كه متناسب با احوال و اقتضائات زمانه، ‌شيوه هاي بياني تازه را تجربه كند. هيئت داوري فيلم هاي كوتاه ششمين جشنواره دفاع مقدس معتقد است تلاش براي بهره گيري از قالب هاي متفاوتي چون موسيقي تصويري ( ويريو كليپ )،‌ كوشش فرخنده اي است كه مي تواند هنرمندان ما را در ارايه عاطفي موضوعات مربوط به دفاع مقدس ياري مي كند. ياد آوري مي كنيم قالب هاي ديگري همچون مستند شاعرانه نيز امكانات فراواني براي بيان آرمان هاي دفاع مقدس دارد كه متأسفانه تا كنون مهجور مانده است. در خاتمه، اعضاي هيأت داوري آثار كوتاه ششمين جشنواره ي دفاع مقدس براي همه ي دست اندركاران تصويرگري دفاع مقدس كه در واقع بيان مانع تمدن نوين اسلامي را بر ذمه خويش گرفته اند، آرزوي توفقيق روزافزون دارد.

بيانيه هيأت داوران فيلم هاي بلند:
بسم الله الرحمن الرحيم
    با درود به روح مطهر شهيدان و با سلام به ارواح گرانقدر شهداي هشت سال دفاع مقدس كه حماسه و دلاوري و ايمان را يكبار ديگر براي مردمان عصر بي هويتي معنا كردند و در زماني كه بشريت به بي ديني خويش افتخار مي نمود و اصل شناخت را بر وجود خويش مي گماشت روي به آسمان نمودند و نور ايمان را تجلي بخشيدند.
    بي گمان جنگيدن و به خون نشستن در راه وطن از افتخارات هر ملتي است و چه زيباست كه اين افتخار در لحظات پاياني حيات ايشان با لبخندي پرشكوه بر تلألو ، بارگاه سرور شهيدان ، پيوند مي خورد و دل هاي شيفته عطشان را به بالا فرا مي خواند. آفرين بر بزرگمرداني كه حماسي ترين و غيورانه ترين مبارزات اين ملت را رقم و دست تجاوز دشمن را از حريم قدسي دين و وطن خويش دور داشتند ايستادند تا دشمن را از پاي بنشانند ، ماندند تا دشمن نماند و شهادت را انتخاب كردند تا هلاكت را به دشمن تحميل كنند و درود خدا بر مردماني كه به اين پاك ترين مردمان روزگار اقتدا نموده و تداوم حياتشان مديون مظلوميت ها و رنج ها و شب بيداري ها و جانبازي ها و مرارت بي شمار اسارت ها مي دانند. درود بر شما .
    هيئت داوران بخش فيلم هاي بلند ششمين جشنواره فيلم دفاع مقدس ضمن ارج نهادن به چشمان نگران آينده فرهنگ و هنر ايثار و شهادت و مدافعان راستين اصول خدشه ناپذير حماسه در برابر تجاوزكه سعي در نقل لحظات پرشكوه و جاوداني گذشتن از مرز تن و ورود به حريم قدوسي دارند و ضمن تشكر و قدرداني از حاميان . متوليان هنر دفاع مقدس كه به حق در روزگار حيدت و حيراني سعي در پاسخگويي به نياز جامعة كنوني و آيندگان دارند و سكاندر سفينة فرهنگ مبتني بر ارزش هاي دفاع مقدس شده اند و ضمن پاسداشتن خاطرة شهيدان گرانقدري كه در ثبت لحظات ناب دفاع مقدس به آسمان رهايي پركشيدند و شهيداني كه در راستاي حفظ و ترويج آداب و ادب همسنگران خويش پشت خاكريزهاي فرهنگي جان در طبق اخلاص گذاشتند ،‌ هيئت داوران لازم مي داند مواردي را از دل نگراني ها و اميدواري هاي خويش جهت وصول به اهداف نهايي ششمين جشنواره فيلم دفاع مقدس اعلام دارد :
1ـ هشت سال دفاع مقدس ملت سرافراز ايران پراست از لحظات عظيم و پرشكوهي كه براي به تصوير كشيدن آن از سويي شناخت و درك و معرفت ويژه اي را مي طلبد و از ديگر سو به سال ها تجربه و مرارت نياز دارد. بر هنرمنداني كه در اين وادي قدم مي زنند لازم است كه بيش از پيش خود را به رزمندگان وايثارگران و روحياتشان نزديك نمايند چرا كه عدم شناخت كافي جز ايجاد صحنه هايي غير واقعي چيز ديگري نتيجه نمي دهد.
2ـ حركت در بستر فرهنگ دفاع مقدس و به ويژه در سينماي دفاع مقدس مستلزم همكاري بي دريغ و بي شائبه كلية نيروهاي مسلح مي باشد و بر مسئولين نظامي و فرهنگي كشور است كه نسبت به رفع نواقص موجود اقدام نموده و با اين عمل اولاً هنرمندان و سينماگران را ترغيب به حضور بيشتر سينماي دفاع مقدس كمك نمايند و در اين راستا پيشنهاد مي گردد به گونه اي اقدام گردد كه كليه مراكز حمايت كننده از سينماي دفاع مقدس در يك انجمن تجمع نمايند تا از اتلاف وقت و سردرگمي فيلمسازان جلوگيري به عمل آيد.
3ـ بر مجريان آموزش سينما به سينماگران جوان لازم است كه از همين گام هاي اوليه هنرمندان جوان را با فرهنگ دفاع مقدس بيش از پيش آشنا نموده تا در آينده اين سير به تكامل گراند و نگراني دلسوزان و علاقمندان اين فرهنگ نسبت به عدم درك آيندگان از آنچه كه در اين 8 سال گذشت بر طرف گردد و به مدد هم اينان اين فرهنگ انتقال يابد.