بين المللي فيلم فجر ـ دوره ششم (۱۳۶۶)
بيانيه هيأت داوران :
به نام آنكه پيامش را چنان هنرمندانه نازل كرد كه كسي را توان معارضه با آن
نيست.
فردا روز طلوع خورشيد است. فردا روز
آغاز صبح صادق است. فردا سالروز ولادت نور است. پس سلام بر خورشيد، سلام بر صبح و
سلام بر نور. سلام بر فجر، اولين نماي روشني و بيداري و پايان شب ظلمت و سيه كاري.
سلام بر شهدا، چشم هاي هميشه ناظر و دلهاي هميشه حاضر، و شاهد هر روز و شام مقدس
ترين عرصه زيستن. سلام بر امام، آغاز فجر حيات نوين ميهن اسلامي. سلام بر مردم و
سلام بر هنرمنداني كه به درك احوال تغيير يافته اين جامعه بزرگ مفتخر شده اند و
كوشيده اند تا با مدد گرفتن از بيان و زبان رسا، پيام رسان اين بزرگترين حادثه
بشريت باشند.
در آستانه سالگرد بزرگترين حماسه
تاريخ معاصر هستيم، انقلابي كه در جاي جاي فرهنگ كشور تأثير گذارده و دگرگوني بزرگي
را فراهم آورده است. تغييري ضروري و خودخواسته كه اگر نمي شد شاهد فلاكت و سقوط
فرهنگ يك ملت بوديم.
در نهمين سال پيروزي انقلاب اسلامي،
سينماي كشور پذيرنده اين تحول گشته است، تحولي در تمامي عرصه ها، تحولي كه ضرورت
است و لاجرم مي بايست به وقوع بپيوندد. سينما ـ مانند هر بخشي از هنر ـ آيينه فرهنگ
زمان خويش است. سينماي گذشته منعكس كننده فرهنگ پيشين، وابسته استبداد، ظلمت، سيه
كاري و دل مشغول ابتذال و فساد و بي هنري بود، آنچنان كه گذشت و
رفت ـ هر چند آزمودم، از وي نبود سودم ـ و امروز حرف، حرف ديگري است. سينماي امروز
در پي بيان كلام ديگري است. كلامي كه حكايتگر اصالت هاي فرهنگي اين مرز و بوم است و
لاجرم مي بايست با زباني در خور اين ملت بيان گردد. سينماي ايران آنچنان تحولي
يافته است كه با گذشته خويش نيز بيگانه شده و بيان و زبان تازه اي يافته است. اين
امر به مدد حضور درخشان بسياري از آنان كه از پيش مانده و همراه مردم تحول را پذيرا
شده اند و نيز نوآمدگان به سينما فراهم آمد و مي آيد. اگرچه هنوز برخي نيز مانده
اند يا وامانده اند.
سينماي امروز حضور همه فكرها، عقل ها
و قلب ها را طلب مي كندو مردم، دعوت كننده هنرمندان به اين عرصه اند و آنها هستند
كه هر حضوري را رخصت مي دهند. سينماي شايسته انقلاب ديگر تنها دل نگران گيشه نيست و
لذا در پي فريبكاري نمي رود. سينماي امروز ايران دريافته است كه در كجاي جهان واقع
شده و مسائلش چيست. با كه بايد سخن گويد و از كه بايد بياموزد. منبع الهامش را مي
شناسد و با او ارتباط برقرار مي كند. و همين هاست كه اين سينما را پابرجاي نگهداشته
و روزبروز و بيش از پيش بر استحكام آن مي افزايد.
با اين وجود سينماي امروز راهي
طولاني تا سينماي شايسته فردا دارد. سينمايي كه دست يافتن به آن ضرورتي حياتي است و
اگر امروز مشروعيت و مقبوليتي مي بايد در انتظار رسيدن آن فرداي روشن و درخشان است.
فردايي كه جز به مدد شهامت و دلاوري و گستاخي در بيان آنچه خود داريم ميسر نخواهد
شد. استقلال راه آينده سينماي ماست. سينماي فردا بايد سينمايي باشد كه در شكل و
محتوي، پيوندي عميق با فرهنگ اصيل و پوياي اسلامي داشته باشد و از بيگانه وام
نگيرد. و آنگاه است كه روزنه اميد به سينماي متعهد آينده كشور اسلاميمان گشوده مي
شود و در اين راستا ذكر موارد زير به مثابه توصيه هايي است به دست اندركاران سينماي
كشور:
1- هيأت داوران ضمن تقدير از دست اندركاران ذكر اين نكته
را ضروري مي داند كه هنوز فاصله بسياري تا سينماي مطلوب مانده است و در راه وصول به
آن وضعيت، تلاش تمامي جامعه ي سينما را مي طلبد. مسئولان سينمايي كشور بايد با جديت
تمام از توليد
فيلم هاي آموزنده و مفيد و ملهم از فرهنگ انقلاب اسلامي حمايت نمايند.
2- هيأت داوران از توجهي كه فيلمسازان نسبت به مسائل
اجتماعي مبذول داشته اند قدرداني مي نمايد. واقع گرايي نسبت به مسائل اجتماعي نمي
تواند از سينماي كشور فاصله بگيرد و حضور و وقوع آن نيز در گرو تلاش وسيع فيلمسازان
در درك معضلات و مسائل اجتماعي و ارائه راه حل هايي در برخورد با آنهاست. هيأت
داوران اين تغيير موقعيت را كه نسبت به سالهاي گذشته صورت پذيرفته است، آستانه ورود
به جايگاه سينماي مطلوب مي داند.
3- هيأت داوران از توجه فيلمسازان نسبت به موقعيت
اجتماعي زن در جامعه قدراني نموده و اميدوار است كه فيلمسازان بتوانند در آينده با
عنايت به نقش اساسي زن در جامعه، خصوصاً در عرصه هاي فرهنگي و اجتماعي، به اين
مسأله بيش از پيش بها دهند. حضور زنان هنرمند در ميان فيلم هاي امسال ـ نسبت به سال
گذشته ـ چشمگير و قابل تقدير بوده است.
4- با توجه به كثرت جامعه جوان كشور، حضور نوجوانان و
جوانان در فيلم هاي سينمايي امسال قابل قدرداني است. سينماي ما بايد توجه فراواني
را به اين گروه وسيع معطوف نمايد. حضور شخصيت هايي كه در موقعيت جواني طرح مي شوند
و همچنين وجود بازيگران جوان جاذبه سينما را براي اين گروه سني بالاتر برده و رابطه
آنها را با سينما، به عنوان رسانه اي پرقدرت و تأثيرگذار تقويت خواهد كرد.
- بيانيه هيأت داوران بخش آنونس و پوستر
ششمين جشنواره فيلم فجر در شرايطي
برگزار مي شود كه سينماي ايران در آستانه تحولي اساسي قرار گرفته است. تحولي كه
منطقاً در مسير تحولات فرهنگي انقلاب اسلامي قرار دارد. اين تحول
نمي تواند تنها در عرصه فيلمسازي محدود بمانند و
لاجرم مي بايست به عرصه هاي ديگر سينما نيز كشيده شود، عرصه هايي كه اگرچه تا حدي
نسبت به گذشته تغيير يافته، ولي هنوز در برخي زمينه ها با فرمول هاي پيش ساخته
اداره مي شود.
تبليغات براي فيلم اهميتي بسزا دارد،
تماشاگر در سطح جامعه، در درون خانه، در خيابان و در سالن سينما مي بايست با فيلم
ها ارتباط برقرار نمايد. اين ارتباط مي بايست بر اصولي استوار گردد تا زمينه هاي
فريب كاري و دروغگويي در تبليغات برچيده شود و توليد كننده پيام تبليغاتي، حداكثر
تلاش خود را به معرفي درست و جذاب فيلم معطوف نمايد. جشنواره فيلم فجر كه در سال
گذشته اقدام به انتخاب بهترين پوستر سينمايي نموده بود، امسال حركت خود را گسترش
داده و به برگزاري مسابقه نمونه فيلم نيز اقدام نمود.
عنصر جذابيت در ساخت نمونه فيلم نمي بايست در محدوده كليشه هاي تجاري
تبليغات اسير بماند، بلكه مي بايست با مدد جستن از ريتم متناسب با فيلم و همچنين
تدوينبه حسب مقصود، تبليغاتي سالم را براي فيلم عرضه كند.
استفاده از عناصر گرافيكي در ساخت نمونه فيلم چندان مورد استفاده قرار
نگرفته است، در زمينه گفتار فيلم نيز اين مسأله حائز اهميت است كه اكثر نمونه فيلم
ها از نظر گفتار از شكلي تكراري و رايج استفاده مي كنند كه ياز از جمله پردازي هاي
ادبيات پليسي حكايت مي كند، يا شعر سپيد شاعران. اين امر متأسفانه در اكثر موارد
عموميت دارد، تلاش بيشتر در اين زمينه مسلماً مي تواند روش هاي جديدي را براي نگارش
گفتار نمونه فيلم ها فراهم مي كند. تناسب شكل و محتواي نمونه فيلم حائز اهميت
بسياري است. توجه كافي به اين امر نمونه فيلم را به معرفي درست فيلم بدل مي سازد.
نمونه فيلم مانند تبليغ كالاست، تبليغات كننده حق ندارد با نمايان ساختن بخشي زيبا
و مطلوب از كالاي خود تماشاگر را فريب داده و به او دروغ بگويد.
هيأت داوران توجه فيلمسازان را به
اين نكته جلب مي كند كه ساخت نمونه فيلم مي بايست به عنوان يك كار مستقل مورد اهميت
قرار بگيرد و سرمايه گذاري خاص به آن اختصاص داده شود.
هيأت داوران بخش نمونه فيلم و پوستر پس از مشاهده 20 پوستر بخش مسابقه نكات
زير را در مورد ساخت پوستر حائز اهميت مي داند:
هيأت داوران ضمن تقدير از تلاش تهيه كنندگان و طراحان پوسترهايي كه با يافتن شيوه
هايي ابتكاري و خلاقيت به طرح موجز، زيبا و جذاب فيلم در ساده ترين شكل مي پردازند،
توجه تمامي پوسترسازان را به استفاده از عناصر گرافيكي در پوستر، صفحه آرايي زيبا و
چشم نواز و اجراي ماهرانه كار جلب مي نمايد. پوسترهاي توليد شده بخش مسابقه نشانگر
اين نكته است كه پوسترسازان تلاش فراواني را براي ارائه ايده هايي اصيل و هماهنگ با
فرم و محتواي فيلم مبذول داشته اند. توجه به اين نكته ضروري است كه پوستر فيلم نمي
تواند صرفاً بيان موجز، ساده و انتزاعي موضوع فيلم باشد، بلكه مي بايست قدرت
برقراري ارتباط با مخاطب عادي را نيز داشته باشد، چرا كه پوستر در بسياري از زمينه
ها ارتباط را در شرايطي برقرار مي كند كه هيچ رسانه ديگري حضور ندارد.
|