عليرضا زرين دست

زندگينامه   عليرضا زرين دست در سال 1324 در تبريز متولد شد و پس از گذراندن سال دوم ابتدايي به تهران آمد. ورود او به سينما به اتفاق امير نادر است، ‌و به كمك برادرش محمد زرين دست، كه در اواخر دهة 1340 از امريكا به ايران آمد و سوداي فيلم سازي در سر داشت. نادري با وساطت عليرضا زرين دست به عنوان عكاس وسوسة شيطان (محمد زرين دست، 1337) مشغول به كار شد و عليرضا زرين دست به عنوان دستيار فيلمبردار. هر دو به دنبال هدف ديگري بودند. وقتي نادري فيلمنامة خداحافظ رفيق را نوشت زرين دست فيلم شكوه قهرمان (1348) را براي برادرش فيلمبرداري كرد. بخت با زرين دست يارتر بود. در فاصله اي كه نادري در تقلاي يافتن تهيه كننده بود زرين دست فيلم هاي از ياد رفته (1349) و فاتحين صحرا (1350) را براي برادرش و وحشي جنگلي (1350) را براي روبرت اكهارت فيلمبرداري كرد. در چنين وضعي نادري و زرين دست، كه دست و بال شان از حيث مالي بسته بود،‌ تصميم داشتند براي فيلمبرداري خداحافظ رفيق (1350) از سبك و سياق تازه اي استفاده كنند. خداحافظ رفيق از نخستين فيلم هاي موسوم به «خياباني» بود، و آن ها با اتكا به شيوة فيلمبرداري خبري آن را ساختند،‌ و به خلاف فيلم هاي سنتي معمولي حدود 80 دقيقه از آن را روي دست فيلمبرداري كردند. زرين دست در فيلم هاي رشيد (پرويز نوري، 1350) خواستگار (علي حاتمي،‌ 1351) خورشيد در مرداب (محمد صفار،‌ 1352) و ساز دهني (امير نادري، 1352) هنوز قائل به اين نيست كه فيلمبردار نقش اساسي در اركان فيلم دارد، و اهميت آن را صرفاً در ضبط وقايع مي داند. محمد زرين دست در فيلم هاي مسلخ (هادي صابر، 1355) شاهرگ (عليرضا داود نژاد، 1354) سرايدار (خسرو هريتاش، 1354) و پشمالو (‌مهدي فخيم زاده،‌ 1355) هنوز سبك و سياق خاصي در فيلمبرداري ندارد؛ اگر چه استعداد او در اين فيلم ها به عنوان فيلمبردار حرفه اي مشهود است. مجموعة تلويزيوني دايي جان ناپلئون (ناصر تقوايي، 1354) براي او تجربة كم نظيري است كه در 30 سالگي كسب كرد. حدود 400 هزار فوت نگاتيو فيلم رنگي گرفت و با استفاده از دانش تقوايي روان شناسي رنگ ها و «كنتراست» و تأثير آن ها را در ساختار فيلم آزمود. گزارش (عباس كيارستمي، 1356) نخستين تجربة او در استفاده از نگاتيو «كداك» و كار با روش فيلمبرداري با نور كم و محدود است. همين تجربه را در «در امتداد شب (پرويز صياد، 1357) تكرار كرد و از سايه هاي بلند باد (بهمن فرمان آرا، 1357) شيفتگي تكرار شوندة خود را به هجوم نور به سياهي با نور نشان داد. در همين سال در سفري به امريكا فيلم گرته اي در قفس (محمد زرين دست .‌1357) را به تعبير خودش تحت تأثير فضاي فيلم هاي جوزف لوزي فيلمبرداري كرد. زرين دست در بازجويي يك جنايت (محمد علي سجادي، 1363) نقطة ضعف (محمد رضا اعلامي، 1362) و تصوير آخر (مهدي صباغ زاده، 1365) از قابليت هاي نورپردازي در فيلم رنگي استفادة بيش تري كرده است. در طلسم (داريوش فرهنگ،‌ 1365) منطبق با ساختمان فيلم از نورپردازي كلاسيك و اكسپرسيونيستي بهره برده و در خارج از محدوده (رخشان بني اعتماد، 1367) فيلمبرداري و حركات روان دوربين از امتيازهاي فيلم است. زرين دست، به خلاف گزارش، تجربه و همسرايان، كه با عباس كيارستمي كار كرد، در كلوزآپ (1369) از همة حساسيت هاي خود گذشت تا زرين دست نباشد و فيلمي متعلق به كيارستمي ارائه بدهد. او با فيلمبرداري سياه و سفيد آباداني ها (كيانوش عياري، 1371) بازگشتي به فيلم هاي نيمة اول دهة 1350 داشت؛ اگر چه به دليل ضعف امكانات فني و چاپ و لابراتوار نتوانست به شفافيت فيلم هاي سياه و سفيد دهة 1350 برسد. زرين دست در پري (داريوش مهرجويي،‌ 1374) و بازمانده (سيف الله داد، 1374). ساختمان بصري فيلم را از فيلم نامه و حسي كه القا مي كنند كسب كرد و در دشمن (عباس بابويهي، 1374) نابخشوده (ايرج قادري، ‌1375) سفر شبانه (خسرو معصومي، 1376) فرياد (مسعود كيميايي، 1377) بلوغ (مسعود جعفري جوزاني،‌ 1377) و چشم هايش (فرامرز قريبيان، 1378) فيلمبرداري اش هم سطح و اندازة خود فيلم ها است.

فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري (۷۳) / فيلمبردار (۳۸) / دستيار فيلمبردار (۱) / تدوين (۲) / طراح صحنه و لباس (۱) / جلوه هاي ويژه (۱) / با تشكر از  (۱)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   مدير فيلمبرداري  : (۷۳)مورد (۱۴۰۰)(۱۳۹۰)(۱۳۸۰)(۱۳۷۰)(۱۳۶۰)(۱۳۵۰) ۱ -  سينما متروپل (۱۴۰۱) ۲ -  آهو (۱۳۹۹) ۳ -  خون شد (۱۳۹۸) ۴ -  فصل ماهي سفيد (۱۳۹۸) ۵ -  مشت آخر (۱۳۹۸) ۶ -  تيغ و ترمه (۱۳۹۷) ۷ -  جشن دلتنگي (۱۳۹۶) ۸ -  سرو زير آب (۱۳۹۶) ۹ -  خانه كاغذي (۱۳۹۵) ۱۰ -  کفش‌هايم کو (۱۳۹۴) ۱۱ -  مزارشريف (۱۳۹۳) ۱۲ -  متروپل (۱۳۹۲) ۱۳ -  تلفن همراه رئيس جمهور (۱۳۹۰) ۱۴ -  ملكه (۱۳۹۰) ۱۵ -  زنان ونوسي، مردان مريخي (۱۳۸۹) ۱۶ -  يكي از ما دو نفر (۱۳۸۹) ۱۷ -  بيداري (۱۳۸۷) ۱۸ -  پسر آدم، دختر حوا (۱۳۸۷) ۱۹ -  خاطره (۱۳۸۷) ۲۰ -  سوپراستار (۱۳۸۷) ۲۱ -  موج سوم (۱۳۸۷) ۲۲ -  بي پولي (۱۳۸۶) ۲۳ -  تسويه حساب (۱۳۸۶) ۲۴ -  فرزند خاك (۱۳۸۶) ۲۵ -  مجنون ليلي (۱۳۸۶) ۲۶ -  آتش بس (۱۳۸۴) ۲۷ -  حكم (۱۳۸۴) ۲۸ -  صحنه جرم، ورود ممنوع! (۱۳۸۴) ۲۹ -  نقاب (۱۳۸۳) ۳۰ -  الهه زيگورات (۱۳۸۲) ۳۱ -  صبحانه اي براي دونفر (۱۳۸۲) ۳۲ -  ملاقات با طوطي (۱۳۸۲) ۳۳ -  سيندرلا (۱۳۸۰) ۳۴ -  رقص شيطان (۱۳۷۹) ۳۵ -  همسر دلخواه من (۱۳۷۹) ۳۶ -  چشمهايش (۱۳۷۸) ۳۷ -  بلوغ (۱۳۷۷) ۳۸ -  فرياد (۱۳۷۷) ۳۹ -  ساحره (۱۳۷۶) ۴۰ -  سفر شبانه (۱۳۷۶) ۴۱ -  نابخشوده (۱۳۷۵) ۴۲ -  پاكباخته (۱۳۷۴) ۴۳ -  دشمن (۱۳۷۴) ۴۴ -  ضيافت (۱۳۷۴) ۴۵ -  تحفه هند (۱۳۷۳) ۴۶ -  پرتگاه (۱۳۷۲) ۴۷ -  آباداني ها (۱۳۷۱) ۴۸ -  شعله هاي خشم (۱۳۷۱) ۴۹ -  قافله (۱۳۷۱) ۵۰ -  آقاي بخشدار (۱۳۷۰) ۵۱ -  خانه خلوت (۱۳۷۰) ۵۲ -  دو فيلم با يك بليت (۱۳۶۹) ۵۳ -  شب هاي زاينده رود (۱۳۶۹) ۵۴ -  عروس حلبچه (۱۳۶۹) ۵۵ -  الماس بنفش (۱۳۶۸) ۵۶ -  پنجاه و سه نفر (۱۳۶۸) ۵۷ -  كلوزآپ (۱۳۶۸) ۵۸ -  گزل (۱۳۶۸) ۵۹ -  عروسي خوبان (۱۳۶۷) ۶۰ -  خارج از محدوده (۱۳۶۶) ۶۱ -  سيمرغ (۱۳۶۶) ۶۲ -  تصوير آخر (۱۳۶۵) ۶۳ -  دستفروش (اپيزود سوم) (۱۳۶۵) ۶۴ -  باي سيكل ران (۱۳۶۴) ۶۵ -  مشت (۱۳۶۳) ۶۶ -  بازجويي يك جنايت (۱۳۶۲) ۶۷ -  نقطه ضعف (۱۳۶۲) ۶۸ -  خط قرمز (۱۳۶۰) ۶۹ -  صمد در به در مي شود (۱۳۵۷) ۷۰ -  صمد در راه اژدها (۱۳۵۶) ۷۱ -  گزارش (۱۳۵۶) ۷۲ -  حسن سياه (۱۳۵۱) ۷۳ -  مردي در طوفان (۱۳۵۱)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   فيلمبردار  : (۳۸)مورد (۱۳۹۰)(۱۳۸۰)(۱۳۷۰)(۱۳۶۰)(۱۳۵۰)(۱۳۴۰) ۱ -  روياي سينما (۱۳۹۰) ۲ -  زمهرير (۱۳۸۸) ۳ -  ارابه مرگ (۱۳۸۵) ۴ -  رئيس (۱۳۸۵) ۵ -  سنگ، كاغذ، قيچي (۱۳۸۵) ۶ -  واكنش پنجم (۱۳۸۱) ۷ -  سجده بر آب (۱۳۷۵) ۸ -  نابخشوده (۱۳۷۵) ۹ -  بازمانده (۱۳۷۳) ۱۰ -  پري (۱۳۷۳) ۱۱ -  تحفه هند (۱۳۷۳) ۱۲ -  حريم مهرورزي (۱۳۶۵) ۱۳ -  طلسم (۱۳۶۵) ۱۴ -  گمشده (۱۳۶۴) ۱۵ -  مدار بسته (۱۳۶۴) ۱۶ -  گنج (۱۳۶۳) ۱۷ -  مرگ ديگري (۱۳۶۱) ۱۸ -  فرمان (۱۳۶۰) ۱۹ -  صمد به شهر مي رود (۱۳۵۸) ۲۰ -  سايه هاي بلند باد (۱۳۵۷) ۲۱ -  در امتداد شب (۱۳۵۶) ۲۲ -  پشمالو (۱۳۵۵) ۲۳ -  سرايدار (۱۳۵۵) ۲۴ -  شاهرگ (۱۳۵۴) ۲۵ -  صمد خوشبخت مي شود (۱۳۵۴) ۲۶ -  همت (۱۳۵۴) ۲۷ -  صمد آرتيست مي شود (۱۳۵۳) ۲۸ -  مسلخ (۱۳۵۳) ۲۹ -  خورشيد در مرداب (۱۳۵۲) ۳۰ -  سازدهني (۱۳۵۲) ۳۱ -  خواستگار (۱۳۵۱) ۳۲ -  خداحافظ رفيق (۱۳۵۰) ۳۳ -  رشيد (۱۳۵۰) ۳۴ -  فاتحين صحرا (۱۳۵۰) ۳۵ -  لوطي (۱۳۵۰) ۳۶ -  وحشي جنگل (۱۳۵۰) ۳۷ -  از ياد رفته (۱۳۴۹) ۳۸ -  شكوه قهرمان (۱۳۴۸)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   دستيار فيلمبردار  : (۱)مورد (۱۳۴۰) ۱ -  دشت سرخ (۱۳۴۷)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   تدوين  : (۲)مورد (۱۳۵۰) ۱ -  خورشيد در مرداب (۱۳۵۲) ۲ -  رشيد (۱۳۵۰)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   طراح صحنه و لباس  : (۱)مورد (۱۳۷۰) ۱ -  قافله (۱۳۷۱)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   جلوه هاي ويژه  : (۱)مورد (۱۳۷۰) ۱ -  ساحره (۱۳۷۶)  فيلم شناسی :   مدير فيلمبرداري   فيلمبردار   دستيار فيلمبردار   تدوين   طراح صحنه و لباس   جلوه هاي ويژه   با تشكر از   با تشكر از  : (۱)مورد (۱۳۷۰) ۱ -  بوي پيراهن يوسف (۱۳۷۴) بروزرسانی اطلاعات در اين قسمت شما نواقص و اطلاعات از قلم افتاده را می توانيد با مدير بانک اطلاعات سوره درميان بگذاريد تا پس از بررسی و تأييد صحت در آينده بروزرسانی شود.با کليک بر روی دگمه زير به صفحه مورد نظر هدايت خواهيد شد.