ارزيابي سينماگران از وضعيت اقتباس ادبي در سينماي ايران از زبان فرهاد توحيدي

سينماي دولتي با جابجايي مسئولان جهت عوض مي‌کند

سينماي متکي به حمايت‌هاي دولتي با عوض شدن هر مسئول مي‌تواند جهت عوض کند. مثلاً امروز ممکن است اقتباس ادبي ممدوح باشد، ولي شايد فردا مذموم تلقي شود.

    به گزارش سايت سينمايي سوره، فرهاد توحيدي در مورد علت گرايش کمتر فيلمنامه نويسان مستقل به اقتباس از آثار ادبي ايراني گفت: اگر نويسنده ايراني يک اثر در قيد حيات باشد،  مسئله کپي رايت مطرح مي شود و مسلماً براي گرفتن مجوز بايد حقوق اثر پرداخت شود. آنچه تا امروز مانع اين کار شده بيشتر به اين خاطر بوده که نويسندگان مستقل معمولاً نمي توانند اثري را بخرند و حقوق نويسنده را بپردازند.
    فيلمنامه نويس «گاهي به آسمان نگاه کن» ضمن اظهار اينکه فيلمنامه نويسان مستقل سراغ اقتباس از آثار ادبي نويسندگان معاصر نمي روند، افزود: حتي تا 30 سال پس از فوت نويسنده اين حقوق به وارثان قانوني او تعلق مي گيرد. با توجه به همه اين دلايل اقتباس ادبي تبديل به يک جريان نمي شود. وقتي نويسنده ناچار است اثرش را به تهيه کننده بفروشد و طبعاً نيات تهيه کننده را برآورد، نمي توان توقع ديگري از او داشت. اکثر تهيه کنندگان يا ايده خاص دارند يا قصد پيگيري جريان غالب سينماي روز و کار سفارشي هم معمولاً از حوزه اقتباس دور است.
    توحيدي در مورد رويکرد بيشتر به اقتباس از آثار ادبي خارجي هم گفت: در اين حيطه کمابيش تجربه هائي انجام شده و نويسندگان از اين منابع استفاده کرده اند. اگر اين حيطه در گذشته شايع تر بوده، الان با جدي شدن ماجراي کپي رايت و رعايت حقوق مولف و راه يافتن فيلم هاي ايراني به جشنواره هاي خارجي، اقتباس خارجي با احتياط بيشتري انجام مي شود تا اگر از اثري اقتباس مي شود، در خارج با مشکل مواجه نشود. اين احتياط هم عاملي ديگر است که حوزه اقتباس را محدودتر کرده است.
    فيلمنامه نويس «دنيا» با خير دانستن نيت تشکيل دفاتر و مراکز حمايتي در بنياد سينمايي فارابي افزود: همين که متوجه وجود اين خلأ در حيطه فيلمنامه شده اند و با ابزارهائي که در اختيار دارند قصد تشويق اين جريان را دارند، اهميت دارد. اما اساساً معتقدم سينماي متکي به حمايت هاي دولتي با عوض شدن هر مسئول مي تواند جهت عوض کند. مثلاً امروز اقتباس ممدوح است، ولي فردا ممکن است مذموم باشد.
    توحيدي در پايان با اشاره به اهميت سينماي ملي گفت: اگر اين سينما متکي به خودش باشد و به عنوان صنعتي مطرح شود که از جيب خودش خرج توليد مي کند و پولش را از مخاطب به دست آورد، اگر تشخيص دهد اقتباس خوب است و بازار دارد مطمئن باشيد اين بخش در سينما راه مي افتد. در تحقق سينماي ملي از نقش دولت تا نقش بخش خصوصي مهم است. به خصوص آنچه به حيات سياسي، اجتماعي و فرهنگي ما مربوط مي شود و در حال حاضر تثبيت ناپذير است. تا وقتي اين دوران گذار که 100 سال است در حال عبور از آن هستيم، بگذرد و به نهادهاي تثبيت شده برسيم و در بديهيات مشکل نداشته باشيم، اين شرايط و مشکلات برخاسته از آن باقي است.
انتهای پیام /