نگاهي به شرايط اکران «جزيره آهني»

فيلم جهاني ايران به اکران داخلي نرسيد

برخي فيلم‌هاي ايراني که در جشنواره‌ها يا حتي اکران جهاني موفق عمل مي‌کنند، با وجود داشتن پروانه اکران در داخل کشور مجال نمايش عمومي به دست نمي‌آورند.

    به گزارش سايت سينمايي سوره، ابوالحسن داودي پس از اينکه عنوان رسمي خود را در خانه سينما رها کرد، درصدد تهيه فيلم سينمايي «جزيره آهني» برآمد. اين فيلم نخستين تجربه کارگرداني محمد رسول اف بود. اين فيلمساز پيش از اين در زمينه ساخت فيلم هاي کوتاه فعاليت داشت و به عنوان دستيار کارگردان با پروژه هاي مختلف همکاري مي کرد.
    «جزيره آهني» که خرداد 84 ساخته شده بود پس از آنکه آماده نمايش شد به وسيله شرکت پخش کننده فيلم «شهرزاد» براي نمايش عمومي در کشورهاي مختلف جهان ارايه شد. اين فيلم براي اکران در 9 کشور مختلف دنيا قرارداد امضا کرد که فرانسه، ايتاليا و اسپانيا جزو اين کشورها بودند. در همين زمان اين فيلم توسط پخش کننده ايراني امکان حضور در بخش دوهفته کارگردانان جشنواره کن را به دست آورد و براي نخستين بار يک فيلم ايراني در اختتاميه اين بخش نمايش داده شد.
    «جزيره آهني» در دومين حضور جهاني خود در تيرماه سال گذشته به جشنواره فيلم تورنتو راه يافت. حدود يک ماه بعد، اين فيلم از شوراي صدور پروانه نمايش مجوز اکران گرفت. با دريافت پروانه نمايش اين انتظار مي رفت که فيلم به اکران پائيز سينماهاي تهران برسد. در ابتدا به نظر مي رسيد اين فيلم به خاطر حضور در جشنواره فيلم فجر اکران نشده است.
    فيلم سينمايي «جزيره آهني» يکي از دو نماينده ايران در دهمين دوره جشنواره بين المللي فيلم پوسان کره جنوبي بود که شهريور 84 در بخش مسابقه پنجره اي به سينماي آسيا شرکت کرد. پائيز همان سال اين فيلم به سي و ششمين جشنواره بين المللي فيلم هند راه يافت و جايزه اول اين جشنواره را به خاطر خلاقيت قوي، زبان سينمايي و اصالت فيلم به دست آورد.
    احتمال حضور ساخته نخست محمد رسول اف در بيست و چهارمين دوره جشنواره فيلم فجر با توجه به حضور گسترده جهاني و به دست آوردن جوايز مختلف، بسيار محتمل بود. اما فيلم در جشنواره فجر پذيرفته نشد و دلايل مختلفي در اين خصوص مطرح شد. از اين زمان، شايعه توقيف فيلم مطرح شد و به خصوص که فيلم با وجود داشتن مجوز اکران، امکان نمايش را به دست نياورد. «جزيره آهني» خرداد امسال در بيست و هفتمين دوره جشنواره بين‌المللي فيلم دوربان شرکت کرد.
    با توجه به اين شرايط اکران فيلم آرام آرام به فراموشي سپرده شد. به گونه اي که امکان حضور در هيچ کدام از جشنواره هاي داخلي را به دست نياورد و حتي نمايش کوتاه مدت فيلم نيز منتفي شد. نکته اين است که وقتي فيلمي در جشنواره هاي سينمايي جهاني به نمايش درمي آيد، به هر حال نماينده سينماي ايران است و اگر به جهت مضمون، ساختار يا نمايش با موازين نمايش عمومي داخلي هماهنگ نمي شود، بايد شرايطي به وجود بيايد که تماشاگران ايراني با نوع نگاه فيلمساز آشنا شوند و در مورد کيفيت و اهميت فيلم تصميم بگيرند.
    اکران برخي از اين نوع آثار ـ از جمله «طعم گيلاس» ساخته عباس کيارستمي يا «حاجي واشنگتن» کاري از علي حاتمي ـ در سال هاي گذشته نشان داده است که گاه نگراني متوليان سينمايي در خصوص تبعات منفي اجتماعي اکران يک فيلم بي مورد بوده است. مهمتر اينکه وقتي فيلمي مجوز ساخت و بعد پروانه نمايش عمومي را به دست مي آورد، بسيار عجيب به نظر مي رسد که ناگهان با توقيف مواجه شود. چون يک فيلم براي دريافت مجوزهاي گوناگون بايد مراحل اداري و بازبيني کارشناسان مختلف را سپري کند.
    اگر به راستي اثري با مشکل مواجه است بايد از ابتدا متوقف شود. به خصوص وقتي اين نوع فيلم ها در ديگر جشنواره هاي جهان به نمايش درمي آيند و به موفقيت مي رسند، اين پرسش در ذهن مخاطب جاي مي گيرد که به چه دليل خارجي ها حق بيشتري نسبت به مخاطب ايراني براي تماشاي چنين آثاري دارند. سئوالي که هميشه بي پاسخ مي ماند.
    در شرايط کنوني که فيلم ها براي حضور در جشنواره بين المللي فيلم فجر خود را آماده مي کنند، نگاهي دوباره به چنين فيلم هايي و بررسي نگاه کارشناسان و منتقدان مطبوعات و نظرخواهي از آنها در خصوص بازتابي که چنين فيلم هايي مي تواند در جامعه داشته باشد، راهي مطمئن و منطقي براي ايجاد امکاني ديگر در زمينه اکران فيلم هايي همانند «جزيره آهني» است.
انتهای پیام /