«رضاداد» به انتقادها از جشنواره بيست و پنجم فيلم فجر پاسخ داد
مدير عامل بنياد سينمايي فارابي و دبير بيست پنجمين جشنواره فيلم فجر، ضمن بررسي دستاوردها و نحوه برگزاري اين دوره از جشنواره، به برخي انتقادها به داوريهاي اين دوره از جشنواره فيلم فجر پاسخ داد.
به گزارش سايت سينمايي سوره، «عليرضا رضاداد» در ابتدا گفت: ما از هرگونه نقد و نظر استقبال كنيم و در اين دوره، بايد نقاط قوت و ضعف عملكرد خود در برپايي جشنواره را با دقت بيشتر جستجو كنيم. سينماي ايران در اين دوره از جشنواره تا آنجا كه ميتوانست به اولويتهاي فرهنگي، سياسي و اجتماعي كشور توجه جدي داشت. پاسخ به اظهارات شمقدري وي در مورد برداشتهاي برخيها از جمله «جواد شمقدري» مشاورفرهنگي رئيسجمهور، كه از آرماني نبودن سمت و سوي داوري در جشنواره امسال سخن به ميان آوردهاند افزود: من گمان ميكنم اگر آنچه را كه در داوري جشنواره اتفاق افتاده، كم ارزش تلقي كنيم، اين كم لطفي به سينماي ايران و داوران جشنواره است. اگر هم مقصود از طرح چنين مواضعي در مورد داوران، بحث در مورد بي توجهي سينما به رويكردهاي عمومي و اولويت هاي فرهنگي كشور است، بايد بگويم سِِينماي ايران در جشنواره امسال تا آنجا كه مي توانست به اولويت هاي گوناگون كشور توجه جدي داشت كه نتايج مثبت آن نيز در آئين تجلي اراده ملي محسوس بود كه بيشترين جوايز حدود 20 نهاد دولتي، وزارتخانهها و نهادهاي عمومي غالباً به فيلمهاي برگزيده هيأت داوران تعلق گرفت. اعتراض ها محدود به دو، سه فيلم بود دبير جشنواره بيست و پنجم فيلم فجر در ادامه ، در مورد اعتراض هاي مختلفي كه امسال وجود داشت و از سالن نشستهاي مطبوعاتي آغاز و به اختتاميه جشنواره ختم شد، گفت: من اين اعتراضها را وسيع نميبينم. اين اعتراض ها در حد چند فيلم هستند و البته خاستگاه مشتركي هم ندارند. برخي از رخدادهاي پيش آمده در روزهاي پاياني، ناشي از عدم رعايت اصول حرفهاي ورود به رقابت است. من در يك يادداشت از تمام كساني كه آثاري را به جشنواره ارائه كردهاند، درخواست كردم كه تلاش كنيم تا بيشتر از اين كه به اين صحنه رقابت از جنبه برد و باخت نگاه كنيم ، به كليت صحنه بنگريم. وي ادامه داد: جشنواره جايي است كه ما داريم خودمان را به بقيه معرفي ميكنيم و ظرفيتهاي خودمان را براي ورود به عرصههاي مختلف به نمايش ميگذاريم. چشم هاي ناظر دارند ما را ميبينند و متوجه ميشوند كه ما در ادبيات حرفهاي با كدام لحن و زبان داريم با هم صحبت مي كنيم و اصولاً در جايگاه حرفهاي كجا ايستادهايم. در پايان دورههاي ديگر جشنواره هم (در هر 24 دوره) همِِين اعتراض ها را داشتيم. بديهي است هر كسي كه كاري را انجام داده است و ارائه مي كند، آمده است براي برنده شدن، ولي برخيها ظرفيت گزيده نشدن را بيشتر دارند و برخي كمتر و البته دسترسي برخيهايمان هم به برخي رسانه ها بيشتر است يا سوابقي داريم كه خود به خود ما را در تريبونهاي مختلف برجستهتر ميكند. واكنش ده نمكي تعريف پسنديدهاي نداشت وي درباره رفتار يك سينماگر در روي سن اختتاميه جشنواره امسال، اظهار داشت : البته تعريفِِي كه براي آن لحظه ايجاد شد، پسنديده نبود اما به هر حال اين حرفها به شكل هاي گوناگون در اختتاميهها زده ميشود و اين هم به هيجانات جشنوارهاي اضافه ميكند. نيازي به دخالت در راي داوري نميبينيم «رضا داد» همچنِِين، در مورد حرف هاي يك بازيگر برجسته سينما و عضو هيأت داوري يك دوره از جشنواره فيلم فجر، در مورد اعمال سليقه و سفارش دبير آن دوره از جشنواره به هيأت داوران، گفت: راستش نميدانم ايشان اين حرف را زده يا نه و تا وقتي مطمئن نشوم، قضاوت نمي كنم. اين را هم به خاطر ندارم كه ايشان در كدام دوره داور بوده و اصلاً من دبير آن دوره بوده ام يا نه، ولي فكر ميكنم كه اصولاً ما نيازي به دخالت در راي داوري نميبينيم و اگر ميخواستيم راي كسان ديگري را در داوري دخالت بدهيم، خب آن آقايان را براي داوري انتخاب ميكرديم. صبورانه ، همه انتقادها و اظهارنظرها را ميشنويم و تحمل ميكنيم وي گفت: چه در اين دوره و چه در دوره هاي پيشين، هم شان داوران بالاتر از اين است كه بخواهند توصيههايي را بپذيرند و هم شان دبيرخانه بالاتر از اين است كه بخواهد توصيههايِِي را نسبت به برخي فيلمها يا برخي افراد صورت بدهد. شايد هم برخي انتظار داشتند كه درباره آنها توصيه ويژه اي بشود. اين البته بدان معنا نيست كه من در جريان مذاكرات داوري نباشم. من در همه دورهها، به شكل جدي در مذاكرات داوري قرار گرفتهام، بيشتر از اين جهت كه بدانم چرا فيلمي برگزيده شده تا بتوانم مسئوليت آن چه را كه اتفاق ميافتد، بر عهده بگيرم. به همِِين جهت من در مراسم پاياني بخش «تجلي اراده ملي»، از خانم هنرمندي كه برايشان احترام زيادي هم قائل هستم درخواست كردم آن دو فيلمي كه به برگزيده شدن بهترين بازيگر زن منجر شده است، حتماً ببيند و بعد با هم در مورد ضعف يا قوت داوري صحبت كنيم. رضا داد يادآور شد : البته همه دستاندركاران جامعه سينمايي، سرمايه سينما هستند و ما هم تلاش مي كنِِيم صبورانه ، همه انتقادها و اظهارنظرها را بشنويم و تحمل كنيم ولي به نظر من آنچه اهميت دارد، اين است كه اخلاق حرفهاي رعايت شود.ما در پايان هر دوره از جشنواره ، از هرگونه نقد و نظر استقبال مي كنيم؛ چرا كه بايد نقاط قوت و ضعف عملكرد خود در برپايي جشنواره با دقت بيشتر جستجو كنيم. دريافت سيمرغ و تغييرات و تحولات سياسي و فرهنگي وي در مورد توقعات احتمالي برخي سِِينماگران براي دريافت سيمرغ كه ناشي از تغييرات و تحولات سياسي و فرهنگي است، گفت: من هيچگاه در اظهار نظر اين دوستان نشنيده ام كه مثلا گفته باشند چون ما به فلان گرايش تعلق خاطر بيشتري داريم ، بايد به ما هم جايزه بدهند. به زعم من شايد بخشي از اين قضيه ناشي از آن احساسات و عواطفي است كه هر كس در هر رقابت براي برنده شدن از خود بروز ميدهد. بخشي از آن هم ممكن است ناشي از برداشتهاي متفاوت باشد.ممكن است برخيها فكر كنند كه فيلم آنها بهتر از فيلم برگزيده بوده، اين هم بِِيشتر به اين دليل است كه امسال فيلمهاي قابل قبول بيشتر بودند و از آن سو، داوران دنبال آثار برجسته تر بودند. اصولاً امسال جشنواره با فيلمهاي قابل قبول بيشترِِي روبه رو بود كه مردم نيز روي اين قضِِيه صحه گذاشتهاند . آيا 5 فيلم خوب در جشنواره امسال وجود نداشت؟ «رضا داد» در پاسخ به اين پرسش كه «آيا نامزد شدن 3 فيلم در بخش بهترين فيلم ، نشانه اي بر عدم وجود 5 فِِيلم خوب در جشنواره امسال نيست؟» گفت : اينطور نيست. اولاً كه عرف اين بوده است كه 4 نامزد معرفي شود كه گاه به 3 نامزد ميرسِِيم و گاه به پنج نامزد. همانطور كه عرض كردم ويژگِِي كه در داوري جشنواره امسال وجود داشت، اين بود كه داوران، بيشتر دنبال يافتن آثار برجسته بودند و دقيقتر به كار هنرمندان و فيلمها نگاه مي كردند. به گفته وي؛ داوران امسال در اين مورد يك وفاق داشتند و تصميم گرفتند در مورد نامزدي هم، با حداكثر آرا به نامزدهاِِي مورد نظر برسند. در دوره هاي قبل، داشتيم مواردي را كه مثلاً نامزد اول، با 7 راي نامزد شود و نامزد چهارم با 2 راي، اما امسال فاصله ها نزديك هستند و مي توانيم به همه نامزدها بگوئيم كه شما جزو برندگان جشنواره هستيد، چون هيأت داوران همه نامزدها را با بيش از 4 راي انتخاب كرده است. داوران جشنواره امسال، آدرسهاي دقيقتري به سينماي ايران دادند وي در پاسخ به اين سؤال كه چرا در حوزه صداگذاري، نامزدي اعلام نشده در حالي كه سيمرغ تعلق گرفته و يا در حوزه بازيگر نقش دوم مرد ، 5 نامزد هست، در مورد فيلمنامه 2 نامزد و ...تاكيد كرد : بايد بگويم داوران جشنواره امسال، آدرس هاي دقيقتري را براي ارزشيابي سينماي ايران و تعالي آن ارائه دادند. در حوزه فيلمنامه هم، دارند همچنان آدرس ميدهند كه ما با ضعف فيلمنامه روبه رو هستيم و اتفاقاً در انتخابشان هم، دارند آدرس ميدهند كه كار گروهي اگر از پشتوانه تحقيق طولاني و بهرهمندي از نظريات جمعي برخوردار باشد، بيشتر موفق ميشود. وي تصرِِيح كرد: به نظرم باِِيد در جامعه سينمايي كشور از اين آدرسها استقبال شود. البته آنها كه بايد متوجه شوند ، ميشوند ولي به هر حال، در هر جشنواره وقتي جو التهاب عمومي از بين رفت، تازه افراد متوجه ميشوند كه جايزههايي كه به آنها داده نشده، چقدر ميتواند به فيلم بعديشان و به تعالي سينماي ايران كمك كند. من همچنان گمان ميكنم هيچ عاملي غير از سينما و اصول حرفهاي آن در داوريها مورد توجه نبوده است و البته همانطور كه خود داوران هم اعلام نمودهاند، حوزه فرهنگ و هنر هم تابع علايق و سلايق و تاثيرپذيري هست كه امري اجتناب ناپذير است. بعضي از دوستان اشاره كردند كه داوران جشنواره تحتتاثير نامها بودهاند اما در واقع برعكس اين اتفاق افتاده است . ماجراي سيمرغ فيلمنامه اقتباسي «رضا داد» در مورد عدم انتخاب و اهداي سيمرغ براي فيلمنامه اقتباسي با توجه به نوپا بودن آن و برخورداري از ويژگي جريانسازي ، گفت: جايزه ندادن به بهترين فيلمنامه اقتباسي، يكي از دلايل سلامت داوري در جشنواره امسال است، چون اين قضيه به حوزه فعاليت ما در بنياد سينمايي فارابي هم گره خورده، قاعدتاً بايد اين انتظار را از داوران ميداشتيم كه چون قرار است در فارابي پيشرفت در كارنامه فيلمنامه هاي اقتباسي را بررسي كنيم، حتماً يك سيمرغ به يك فيلمنامه اقتباسي بدهند، ولي وقتي دوستان در مورد فيلمنامههاي اقتباسي استدلالهاي خود را مطرح كردند و گفتند كه هيچكدام از آثاري كه اقتباس شده، به آن ويژگيهاي كافي و لازم نرسيدهاند كه بتوانند سيمرغ بلورين دريافت كنند، من هم استقبال كردم و خوشحال شدم از اين بابت كه ما به سينماي ايران، آدرس غلط در مورد اقتباس ندهيم . همينطور درباره برخي از فيلمهايي كه خود فارابي توليد كرده، وي ادامه داد: اگر تشخيص داوران اين است كه هنوز اين آدرس دقيق نيست، عيب ندارد. ميگذريم سال ديگر و سالهاي بعد. البته از نظر كاركرد، حوزه فعاليت فيلمنامه هاي اقتباسي، همين كه پارسال دو فيلمنامه اقتباسي داشتيم و امسال 6 فيلمنامه اقتباسي، اين نشان مي دهد كه توجه به اقتباس در سينماي ما بيشتر شده و آن فعاليت اجرايي كه در بنياد دارد انجام مي شود، تاثير خود را گذاشته است. جوايز جشنواره مثل سال گذشته ارزشمند بود وي در ادامه به جوايز جشنواره فيلم فجر اشاره كرد و گفت : امسال بخش نقدي جوايز جشنواره مثل سال گذشته ارزشمند بود و حضور وزارت صنايع و معادن به عنوان حامي جشنواره، در بخش اهداي خودروها، موجب شد تا ما جوايز نقدي را هم بيشتر كنيم و البته امسال وزير محترم فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز جايزه حج را به 16 عدد رساندند. «رضا داد» همچنين در مورد خوانده نشدن بيانيه در بخشهاي مختلف جشنواره اشاره كرد و گفت: زماني در جشنواره فجر اين اتفاق ميافتاد اما دوره هاي زيادي است كه اين بخش از مراسم حذف شده است. در افتتاحيه و اختتاميه ، بيانيه هيچگاه خوانده نميشود بلكه منتشر ميشود و فرصت را به بخش اعلام برندگان و اهداي جوايز ميگذارند، بيشتر هم به اين علت كه بيانيه ها طويل هستند و وقت مراسم را ميگيرند. وي در مورد عدم حمايت مادي از دو هنرمند بخش بزرگداشت ها در مراسم گشايش جشنواره و عدم اهداي سيمرغ بلورين به آنها گفت : در بخش بزرگداشت ها ما وظايف مان را انجام مي دهيم، اما شأن آقايان بالاتر از اين است كه ما بخواهيم آنجا چيزي را اعلام كنِِيم. راستش اصلاً نميخواهيم معنا و مفهوم قدرداني سينماي كشور از يك فرد ، گره بخورد به مساله ديگري به جز قدرداني و تجليل . براي اهداي يادبود هم به جاي سيمرغ بلورين كه اختصاص به برگزيدگان خود جشنواره در بخش هاي رقابتي دارد ما پلاك طلايي سيمرغ را به اين عزيزان اهدا كرديم . بايد از هيأت داوران تشكر كنيم كه اين كار را قبول كردهاند وي يادآور شد : توجه داشته باشيم كه هيأت داوران امِِين جامعه سينمايي كشور هستند و حفظ حرمت آنان بر همگان لازم است در حالِِي كه متاسفانه ما آئين سپاس را فراموش كردهايم و گاه تحت تاثير منافعمان رويه ناسپاسي را پِِيش مِِيگيريم و اخلاق پاسداشت بزرگانمان را وقعي نمينهيم و بايد توجه داشته باشيم امروز كاري نكنيم كه اگر فردا روز خود در اين جايگاه قرار گرفتيم با ما همِِين كار را بكنند كه ما با آنان كرديم. ما و همه كسانِِي كه در جشنواره، فيلم داشتند، بايد از هيأت داوران تشكر كنيم كه اين كار را قبول كردهاند.داوري كاري سخت و پر مسئوليت است. فراهم آوردن هفت نفر داور كه هم برجسته باشند، هم سينما را خوب بشناسند و هم به حوزههاي گوناگون وقوف داشته باشند و ضمنا جزو امناي جامعه سينمايي كشور هم باشند، دشوار و البته اين كه آنها هم اين كار را بپذيرند ، به اين سادگيها نيست. رضاداد افزود : حتي امسال به دليل حساسيت فيلمهاي اول و تعداد زياد آنها ، از آقايان بزرگنيا ، گرشاسبي و تبريزي خواهش كردم كه داورِِي اين بخش را عهدهدار شوند، كه با داوري داوراني مثل آنها، اين بخش تشخص پيدا كند. تاثيراتش هم آشكار است ... اتهام يكجانبهنگري به هيچوجه به اين تركيب هيأت داوري نميچسبد وي در پايان گفت : ما اين روزها شنواي حرفهاي مختلفي هستِِيم . ظرفيت نقد پذيريمان بالاست و مجال ارزشيابي كار يكساله ما ، همين روزهاست . بايد نقاط ضعف را جستجو كنيم تا در آينده ، اين نقاط را به نقاط قوت بدل سازِِيم . منتقدان نيز هر ضعفي رامنعكس كنند ، ما استقبال ميكنيم چون اين پيشنهادها راه دوري نمِِيرود و حتماً منجر به تقويت سينماي ملي و جشنواره فجر خواهد شد و اگر از توفيق مديريت كنونِِي و بيهياهوي سينماي كشور در اِِين دوره و از تنوع و گوناگوني فيلمها و اعتلاي نسبي آثار و برخي امور ديگري كه اتفاق افتاده است ناراحتيم داوران گناهي ندارند ، آنها را مورد حمله قرار ندهيم و اگر انتظارات ويژهاي داشتهايم و اين امر تحقق نيافته است و فيلمهاي ارزشي - ولي نه آنهايي كه مد نظر ما بوده- جايزه گرفتهاند جشنواره و داوري را متهم نكنيم چرا كه اتفاقاً امسال تركيب هيأت داوري داراي تعادل جامعيت و حاوي گرايشهاي متفاوتي بود كه اتهام يكجانبهنگري به هيچوجه به اين تركيب هيأت داوري نميچسبد. ما به سينماي رسانههاي جمعي آمديم "رضا داد " در مورد پررنگ نبودن تعامل و حضور معاونت سينمايي و دبير جشنواره در سينماي رسانههاي جمعي گفت : بايد بگويم كه من سه روز ، در چند نوبت صبح و شب به سينما فلسطين آمدم . آقاي جعفريجلوه هم دو نوبت بازديد از سينماي رسانههاي جمعي را در برنامه داشتند كه در يك نوبت آن تا نزديكي سينما هم آمدند اما به دليل يك كار پيشبيني نشده، نتوانستند حضور پيدا كنند. همه چيز ميگذرد؛ رفتار حرفهاي و رعايت اخلاق ميماند مدير عامل بنياد سِِينمايي فارابي گفت : من فقط به همه اخلاق را توصيه ميكنم . اين روزهاي شلوغي جشنواره ميگذرد و آنچه كه از همه ما يادگار باقي ميماند ، رفتار حرفهاي و رعايت اخلاق است. بعدها در كارنامه ما مينويسند كه فلان كس براي يك مرغ يا پر سيمرغ چه گفت و ديگري براي يك جايزه چه كرد! نگاه من اين است كه هر كدام از ما كه جايزه گرفتيم ، سينماي ايران جايزه گرفته و اگر هم نگرفتهايم ، بايد در كارنامه خودمان جستجو كنيم و ببينيم چه كنيم كه فردا بتوانيم كاري انجام دهيم كه موجب تعالي سينماي ايران شوِِيم . رضا داد ادامه داد: ما همه پيكر واحدي هستِِيم و در حقيقت خودمان بايد محافظ حريم خود باشِِيم . اگر خودمان به خودمان حرمت نگذاريم و سرمايهها و داراييهاي خود را كوچك كنيم ، ممكن است ديگران هم به اين دارايي ها، به اندازه ارزش هاي واقعي شان توجه نكنند. اگر ما خودمان توجه كنِِيم كه كجا مِِي رويم و چه چيزي را جستجو ميكنيم ديگران هم متوجه ميشوند كه ما چه مسيري را ميرويم. در واقع، افزايش اميد به سينما در سينما سرمايه ارزشمندي است كه امروز در دست ماست و يك لحظه غفلت ، اين سرمايه را از دستمان بيرون ميآورد . بايد تلاش كنيم كه لااقل اين سرمايه را ارزان نفروشيم. انتهای پیام /