نگاهي به فيلم «من و نگين دات کام»

يک فيلم براي کودک

حسين قناعت هنگامي که تجربه ساخت يک فيلم کوتاه کودکانه را در کارنامه داشت، اولين فيلم بلند حرفه‌اي خود را در ژانر کودک و نوجوان ساخت. فيلمي که در جشنواره فيلم کودک اصفهان سال 81 به نمايش درآمد و مورد توجه قرار گرفت، اما اکران آن تا اسفند 85 به تعويق افتاد.

    به گزارش سايت سينمايي سوره، قناعت در اين فرصت دومين فيلم بلند خود "ماجراهاي اينترنتي" را ساخت که به اکران سينماها هم درآمد و پس از آن هم مجموعه کودکانه "کارآگاه لطفي" را براي تلويزيون ساخت. هر چند اکران ديرهنگام و بدون دليل "من و نگين دات كام" مي توانست منجر به رها کردن اين ژانر از طرف کارگردان شود و او را به مسيري باري به هر جهت بکشاند، اما قناعت با ساخت دومين اثر خود در اين ژانر و روانه کردن آن به اکران سينماها توانست خود را به نوعي تثبيت کند. ژانر مهجوري که اگر همين معدود کارگردانان علاقمندش را هم از دست بدهد، معلوم نيست چطور به حيات خود ادامه خواهد داد.
    تماشاي "من و نگين دات كام" با اين پيشينه و ارزيابي آن مي تواند اين فيلم دير به نمايش درآمده را تا حدي احيا کند. فيلمي براي کودک نه درباره کودک، همان چيزي که مخاطب کودک سينماي ما نيازمند و خواستار آن است.
    فيلم چهار شخصيت اصلي دارد که همه کودک هستند و بنا به طراحي فيلمساز در مقاطع مختلف داستاني به هم مرتبط مي شوند. اين انتخاب و طراحي کمک مي کند که از همان ابتدا قصه بر محور روابط و مسائلي از جنس کودکان قهرمان فيلم حرکت کند و به نوعي با مشکل دولحني بودن مواجه نشويم. از ابتدا اين قرارداد با مخاطب گذاشته مي شود که وقتي هم به بزرگسالان قصه پرداخته مي شود، اين نقطه ديد و فيلتر ذهني کودکانه است که محوريت دارد و به همه اتفاقات و ماجراها ويژگي مي دهد نه ذات رئاليستي ماجرا.
    وجود خطوط فرعي مختلف که در برخورد با هم به نوعي قصه را واجد ماجراهاي تو در تو مي کنند از نکاتي است که در جهت روحيه ماجراجويي قهرمانان قصه اهميت مي يابد. به علاوه اينکه يکي از علايق فيلمساز هم طرح ماجرا و اتفاق هاي متوالي و با فاصله کم است که مخاطب را با خود همراه کند و همانطور که اشاره شد در منطق قصه هم کارکرد مناسب خود را پيدا مي کند.
    عبور اتفاقات و ماجراها و همينطور شخصيت هاي حاضر در قصه از فيلتر ذهني قهرمانان کودک فيلم، ويژگي مهمي است که منطق پرداخت فيلمنامه را به نوعي پاسخگو است. مانند زن و شوهر دزد که که با طراحي وجوه برجسته به کاريکاتوري از يک زوج دزد بدل مي شوند. علاوه بر اينکه در کنار اين پرداخت، منطق و کارکرد چنين پرداختي هم تا حد زيادي مورد توجه قرار مي گيرد.
    به اين مفهوم که رفتارهاي زن و شوهر دزد صرفاً برخاسته از کوته فکري ذاتي آنها نيست مسئله اين است که آنها دزد نيستند و براي فراهم کردن هزينه درمان بچه دار شدن و ساختن زندگي بهتر دست به دزدي مي زنند. به گفته ديگر انگيزه اوليه دزدي رسيدن به حضور يک کودک در کانون خانواده است که اين انگيزه مي تواند به نوعي راهکار انتخابي آنها يعني دزدي را تعديل کند. علاوه بر آنکه نفس احساس نياز به روح کودکانه که در دزدان وجود دارد آنها را از تعاريف عام جدا کرده و وجوه جديدي به آنها مي بخشد.
    فيلم بر مسير جستجوي دو کودک نوجوان براي نجات کودک سوم که دزدان او را ربوده اند تا از خانواده اش پول بگيرند، حرکت مي کند و با برش هايي تعقيب و گريزگونه از جستجوي آنها به رابطه دزدان و کودک ربوده شده هم مي پردازد. برش هايي که مکمل همان ابعاد کاريکاتورگونه دزدان مي شود و با سکانس هايي چون پيک نيک ساحلي دزدان با پسربچه اي که دزديده اند و براي رضايت او هر کاري انجام مي دهند از رقص و آواز تا ... اين وجه را تثبيت مي کند.
    در بخش دوم فيلم طراحي تعقيب و گريزها و جستجوي کودکان منجر به ورود يک شخصيت کودک جديد به قصه مي شود که اهميت و کارکردش بيشتر در جهت معرفي نوع مهارتي است که انجام مي دهد. دختري که در شهر بازي موتورسواري مي کند و حضورش در قصه فقط در جهت چنين کارکردي است و نهايتاً هم مانند تمام الگوهاي آشناي اين سبک، بچه دزديده شده به خانواده اش باز مي گردد و ... .
انتهای پیام /