سينماي ايران در سالي كه گذشت

يك سال ديگر به عمر سينماي ايران افزوده شد.

    به گزارش سايت سينمايي سوره، در آستانه سال جديد (1386) مي توان به گذشته نگاه كرد و جمع بندي داشت از آنچه در سال 1385 از منظرهاي گوناگون در سينماي ايران شاهد بوده ايم. رخدادهايي كه در نوع خود جالب توجه و گاه بي سابقه نيز بوده اند و در كل سالي پرفراز و نشيب را نيز براي سينماي ما رقم زدند. از همين رو در اين مختصر به بهانه آغاز سال جديد نگاهي گذرا داريم به شاخص ترين رخدادها در ماه هايي كه گذشت، نكته هايي كه شايد در مجموعه تصويري از اوضاع و احوال سينماي سال 1385 را ترسيم كنند.

ركوردشكني در گيشه
با توجه به بالارفتن مداوم بهاي بليت سينماها در سالهاي دور و نزديك، فيلمهاي ركوردشكن سينماي ايران نيز كم نبوده اند. آثاري كه تعداد تماشاگران كمتري نسبت به فيلمهاي پرفروش گذشته داشته اند. اما از آنجا كه بهاي بليت افزايش يافته و به لحاظ ارقام ريالي نسبت آن فيلمها در سطح بالاتري قرار گرفته اند، فيلمهايي ركوردشكن به حساب مي آمدند.
    به هر حال امسال نيز شاهد روي پرده رفتن يكي از همين فيلمها (آتش بس) بوده ايم. اما با اين تفاوت كه آتش بس نه تنها ركورد بيشترين فيلم تاريخ سينماي ايران را شكست بلكه ميزان اين ركوردشكني آن چنان بود كه آتش بس با فاصله اي نزديك به سيصد ميليون تومان بالاتر از پرفروش ترين فيلم ايراني تا آن زمان، قرار گرفت و براي نخستين بار يك فيلم با فروش ميلياردي در تاريخ سينماي ايران ثبت شد. اين در حالي است كه آتش بس كاركردي بيش از هشتصد ميليون تومان هم در شهرستان ها به دست آورده بود.
    درست است كه برخورداري از ستاره هايي محبوب به عنوان ايفاگران نقش هاي اصلي فيلم در آن حضور داشتند و با توجه به فضاي سانتي مانتال و پررنگ لعاب آن به اضافه رگه هايي از كمدي همه دست به دست هم داده بودند تا پيش از اكران روشن باشد كه آتش بس كاري پرفروش خواهد بود اما با اين حال هيچ كس حتي خوشبين ترين كساني هم كه دستي از دور و نزديك بر سينما داشتند، حدس نمي زدند كه فيلم از گيشه اي ميلياردي برخوردار شود.
    به اين ترتيب امسال با روي پرده رفتن آتش بس پس از سالها شاهد شكل گرفتن صف هاي طولاني تماشاگران، در جلو برخي از سينماهاي نمايش دهنده اين فيلم بوديم. صف هايي كه روزگاري در جلوي بسياري از سينماها شاهد آن بوديم، جمعيتي كه حكايت از رونق و جايگاه سينما در ميان توده مردم داشت.

سينماي كمدي و ضمانت گيشه
در سال 85 نيز همانند دو سه سال گذشته سينما كمدي محبوب ترين ژانر در ميان عمده سينماروها به حساب مي آمد. از جنبه هايي شايد بتوان گفت حتي در سالي كه گذشت نسبت به يكي دو سال قبل تر از آن، استقبال از سينماي كمدي بيشتر بود و توليدات بسياري نيز با برخورداري از چنين مايه هايي روي پرده رفتند و عمدتاً نيز با توفيق همراه بودند.
    اما همانند هميشه كه وقتي گونه اي در سينماي ايران، با استقبالي متداوم روبرو شده، اين بار نيز پاره اي از تجاري سازان آن در سطوحي چنان نازل بكار بروند كه رفته رفته سرو صداي تماشاگران درآيد. بنابراين با چنين اوصافي هيچ بعيد نيست كه رفته رفته تماشاگران از سينماگران كمدي روي برگردانند، چرا كه علاوه بر نكته بالا ماجراي تكراري شدن فيلمها و اشباءشدن تماشاگران در ميان است كه روزگاري در سال يك يا دو فيلم كمدي بيشتر يافت.
    فارغ از اين مسئله برخي عقيده دارند كه رفته رفته دوره ضمانت گونه كمدي براي يك گيشه به پايان رسيده است و احتمالاً در سالهاي بعد با يك سير نزولي به لحاظ كمي روبرو خواهيم شد و شايد ژانر وحشت جايگزين آن گردد. ژانري فراموش شده در سينماي ايران كه در اين سالها مي رود تا در مركز توجه قرار گيرد.

رقابتي شانه به شانه
درباره اينكه استفاده از بازيگران شناخته شده و محبوب در ميزان فروش فيلمها چقدر تأثير دارند نظرات مختلفي وجود دارد. از طرفي تجربه ثابت كرده كه كم نبوده اند آثاري كه با وجود برخورداري از نامهاي محبوب و در اوج شهرت با توفيقي در گيشه روبرو نشده اند، با اين حال نمي توان كسي را پيدا كرد كه به نقش و سهمي كه بازيگران در بالابردن كاركرد فيلمها در گيشه اعتقاد نداشته باشد. بنابراين در يك اظهارنظر كلي بايد گفت ويژگي هاي جذاب هر فيلم رل اصلي را در موفقيت آن و استقبال توده تماشاگران بازي مي كند. برخورداري از ستاره اي محبوب شرط لازم به نظر مي رسد اما كافي نيست.
    در سال گذشته دو بازيگر مرد و دو بازيگر زن را مي توان به عنوان موفق ترين چهره ها به لحاظ حضور در فيلمهايي كه با توفيق تجاري روبرو شده اند نام برد.
    از ميان زنان مهناز افشار كه در فيلم پرفروش آتش بس و تله ايفاي نقش كرده است و گلشيفته فراهاني به دليل حضور در فيلم پرفروش ميم مثل مادر نيز در چنين جايگاهي مي تواند قرار بگيرد.
    اما در ميان بازيگران مرد رقابتي فشرده و شانه به شانه وجود دارد. محمدرضا گلزار با دو فيلم آتش بس و تله و امين حيايي با تله و شام عروسي دو بازيگري هستند كه سال 85 سال خوبي براي آنها به خصوص در گيشه به حساب مي آيد و جايگاه آنها حاكي از قرار داشتن در شرايطي توأم با شهرت و محبوبيت بسيار داشت.

تركيب جادوئي گيشه
اگر بخواهيم موفق ترين تركيب سال 85 در ميان بازيگران فيلمهاي به نمايش درآمده، مورد ارزيابي قرار دهيم؛ بي ترديد بايد به تركيب مهناز افشار و محمدرضا گلزار اشاره كنيم.
    مهناز افشار و گلزار امسال در دو فيلم آتش بس و تله روبروي هم قرار گرفتند و حاصل كار نيز در هر دو فيلم موفق بوده است. آتش بس نه تنها پرفروش ترين فيلم سال 85 بلكه پرفروش ترين فيلم تاريخ سينماي ايران نيز بود، تله نيز از جمله آثاري است در بالاي جدول اكران قرار دارد. افشار و گلزار در پيش از اين نيز در فيلم بسيار پرفروش كما با يكديگر همبازي شده بودند.

افزايش بهاي بليت سينماها
هر چند كه ايراني جماعت به بالارفتن قيمت ها عادت كرده و هر سال شاهد بالارفتن قيمت انواع و اقسام اجناس است. اما بالارفتن بهاي بليت سينماها را مي توان يكي از اتفاقات مهم سالي كه گذشت به حساب آورد، به خصوص اينكه دو سه سالي بود كه قيمت سينماها ثابت مانده بود.
    اگرچه افزايش قيمت بليت سينماها به ظاهر به بالارفتن كاركرد اقتصادي فيلمها مي انجامد اما با توجه قدرت مالي پايين اقشاري كه اصلي ترين بخش سينماروها را تشكيل مي دهند، مي تواند به لحاظ تعداد تماشاگران تأثير معكوس داشته باشد.
    در كنار افزايش بليت سينماها به راه انداختن طرح قيمت متغير بليت سينماها را در ساعت هاي مختلف هم داشتيم كه با توجه به پايين بودن قيمت به سينماها داشت، به خصوص در ميان نسل جوان كه بيشتر فرصت آن را دارند كه در سانس هاي ارزان قيمت به سالن هاي سينما بروند.

فيلمهاي خصوصي در انزار عمومي
يكي از اتفاق هاي پرسر و صدا و ناگواري كه در سال گذشته شاهد بوديم پخش شدن يك فيلم خصوصي از يك بازيگر سينما و تلويزيون بود كه جنجال بسياري را به دنبال داشت. اين فيلم دست به دست ميان مردم گشت و متأسفانه سوداگراني از اين ماجراي تلخ بهره برداري مادي بسياري كردند. حاصل آن نيز در نهايت فروپاشي روحي رواني اين بازيگر و بدبيني نسبت به جامعه هنري در ميان مردم بود. اتفاقي كه مي توان تبعات آن را از جنبه هاي گوناگوني مورد بحث و توجه قرار داد.
    جالب اينكه سال 85 در زماني رو به پايان مي رفت كه شايع بود فيلم خصوصي يك بازيگر ديگر نيز به بازار آمده است! شايعه اي كه بيشتر رنگ و بويي از كاسب كاري را با خود به همراه داشت.
انتهای پیام /