نگاهي به حضور كارگردانان زن در آمريكا

زنان كارگردان را ناديده نگيريد

تعداد كارگردانان زن سينما هيچگاه به اندازه چند سال اخير نبوده است.

    همچنين ديگر تنها مسائل مربوط به زنان دستمايه ساخت فيلم‌هاي آنان نيست. با وجود اين نبرد بر سر حقوق مساوي، به رسميت شناختن و احترام هنوز ادامه دارد. ساخته‌هاي جديد كارگردانان زن فاصله زيادي از حوزه كاري آشناي آنان يعني كمدي‌هاي رمانتيك گرفته است. دامنه اين آثار از فيلم جنجالي «با من حرف بزن» ساخته كسي لمون با بازي دان چيدل  در نقش يك دي‌جي زبان‌باز آغاز شده و به فيلم رمانتيك «2 روز در پاريس»، حاصل نبرد 20 ساله بازيگر فرانسوي ژولي دلپي براي نشستن بر صندلي كارگرداني، مي‌رسد.
    با وجود اين دستاوردها، آمار كارگردانان نيز هنوز هم بسيار نااميدكننده است. در ميان 13400 نفر اعضاي انجمن كارگردانان آمريكا، تنها اسامي 1000 نفر يا به عبارت ديگر 7 درصد آنان به‌عنوان زنان كارگردان ثبت شده است (كل زنان اعضاي انجمن كه شامل اعضاي گروه كارگرداني چون دستياران كارگردان نيز مي شود، حدود 3000 نفر يا 22 درصد هستند.)
    هيچ زني تا به حال برنده اسكار بهترين كارگرداني نشده است و تنها 3 زن تاكنون نامزد دريافت اين جايزه شده‌اند؛ لنا ورت‌مولر براي «زيبايي‌هاي هفت‌گانه» (1975)، جين كمپيون براي «پيانو» (1993) و سوفيا كاپولا براي «گمشده در ترجمه» (2003). همچنين تاكنون هيچ زني برنده جايزه انجمن كارگردانان نشده است، در حالي كه تاكنون 6 زن نامزد اين جايزه بوده‌اند.
    رابين سوئيكورد از جمله زناني است كه پس از سال‌ها فيلمنامه‌نويسي («زنان كوچك»، «خاطرات يك گيشا») براي نخستين بار فيلمي تحت عنوان «باشگاه كتاب جين آستين» را  كارگرداني كرده است. او درباره آماري كه ذكر شد معتقد است: «بسيار دلسردكننده هستند. فكر مي‌كنم مردم هم ديگر از شنيدن مداوم اين چيزها خسته شده‌اند.» او مي‌افزايد: «با وجود اين هنوز آن‌قدر وضع خوب نشده كه صدايمان درنيايد. اميدوارم روزي برسد كه ديگر نيازي به گفتن اين حرف‌ها نباشد. همچنين اميدوارم روزي برسد كه بتوانيم فيلم خود را بسازيم و كسي نگويد او يك كارگردان زن است. ژولي دلپي يك كمدي زيبا مي‌سازد و جود آپاتو هم يك كمدي مي‌سازد اما هيچ‌كس نمي‌گويد او يك كارگردان مرد است. ما سال‌هاست كه عنوان كارگردان زن را با خود يدك مي‌كشيم.»
    در سال جاري همچنين شاهد فيلمي برجسته ساخته بازيگر كانادايي سارا پولي تحت عنوان «دور از او» بوديم. اين فيلم نخستين كار اين بازيگر 28 ساله در مقام كارگردان است كه نگارش فيلمنامه‌اش را نيز خود بر عهده داشته است. چري نولان استراليايي كمدي خانوادگي «معرفي خانواده دوايت» را عرضه كرده است و زو كاساويتس با ساخت فيلم مستقل Broken English، پا جاي پاي پدرش جان كاساويتس گذاشته و وارد عرصه كارگرداني شده است.
    شاري اسپرينگر برمن به‌طور مشترك با همسرش روبرت پولچيني، فيلم پرهزينه «خاطرات يك پرستار بچه» را كارگرداني كرده است. «سپس مرا پيدا كرد» نخستين ساخته هلن هانت در ماه سپتامبر در جشنواره تورنتو به نمايش درخواهد آمد. «شلوغي ماه اوت» ساخته كرستن شريدان در ماه اكتبر به نمايش درمي‌آيد و در ماه مارس شاهد دومين ساخته كيمبرلي پيرس پس از «پسرها گريه نمي‌كنند» (1999) تحت عنوان Stop Loss درباره سربازي بازگشته از جنگ عراق خواهيم بود. در اين ميان نبايد جواهر كوچكي تحت عنوان «ليتل ميس سانشاين» را كه والري فاريس به‌صورت مشترك كارگرداني كرد از ياد برد. اين فيلم نامزد دريافت چهار جايزه اسكار شده بود كه در 2 رشته موفق به دريافت اين جايزه شد.
    در عين حال مي‌توان به آينده فعاليت زنان در سينما بيشتر نيز اميدوار بود، چراكه اكنون زنان زيادي در ديگر حرفه‌هاي سينما از جمله در سطوح بالاي مديريتي استوديوها مشغول به كار هستند. ايمي پاسكال از اعضاي هيات مديره سوني پيكچرز اينترتيمنت، استيسي اشنايدر از مديران اجرايي ارشد دريم وركس و شري لنسينگ از مديران برجسته پارامونت از جمله اين زنان هستند.
    به گفته ژولي دلپي او دو دهه به سختي تلاش كرد تا امكان ساخت يكي از فيلمنامه‌هايي را كه نوشته بود پيدا كند. حتي نامزدي اسكار براي فيلمنامه «پيش از غروب» نيز كمك زيادي در اين راه به او نكرد.
    او در نهايت مجبور شد براي به‌دست‌آوردن پول لازم براي ساخت «2 روز در پاريس» سرمايه‌گذاران فيلم را فريب دهد و مدعي شود كه دارد يك كمدي رمانتيك مي‌سازد.
    دلپي در اين‌باره مي‌گويد: «فيلم من به هيچ وجه كمدي نبود، بلكه بيشتر شبيه فيلمي هراس درباره رابطه بين انسان‌ها بود.» او مي‌افزايد: «خيلي جالب است كه اكنون افراد زياد با من تماس مي‌گيرند تا برايشان فيلم بسازم اما آنان در حقيقت دنبال يك كارگردان زن هستند تا برايشان فيلمي رمانتيك بسازد. به هيچ وجه حاضر نيستم فيلمي بسازم كه مي‌خواهند يك زن كارگرداني‌اش كند.»
    سيد گانيس، رئيس آكادمي علوم و هنرهاي سينمايي آمريكا، در مورد اينكه چرا شاخه كارگردانان آكادمي (كه نامزدهاي بهترين كارگرداني را انتخاب مي‌كند و 6 درصد اعضاي آن زن هستند) تنها 3 زن را تاكنون نامزد اسكار كرده است، مي‌گويد دليلي مشخص براي اين كار وجود ندارد. با وجود اين او معتقد است دو عامل مي‌تواند در اين امر دخيل باشد؛ نخست اينكه سرمايه‌گذاران تمايلي به حمايت از يك زن براي ساخت فيلمي مهم ندارند و ديگر اينكه زنان نيز معمولا علاقه‌اي به چنين كارهايي ندارند.
    «آيا روزي يك زن خواهد توانست فيلمي مانند «مردگان» بسازد؟» اين سوالي است كه گانيس، به‌عنوان يك تهيه‌كننده پرسابقه مي‌پرسد. او اميدوار است: «شايد روزي برسد شاهد كارگرداني ترميناتور 5 و يا ديگر فيلم‌هاي بزرگ اكشن نيز توسط زنان باشيم.»
    ژولي دلپي نيز چنين عقيده‌اي دارد، اما آن را به صورت ديگري بيان مي‌كند: «زن‌ها بايد پشت‌سر هم فيلم‌هاي پرفروش بسازند تا دهان همه مخالفان بسته شود.»
انتهای پیام /