از كابوي نيمه شب تا آخرين ملكه زمين

گزارشي از هفته نخست سي و يكمين جشنواره فيلم.

    سي و يكمين جشنواره فيلم مونتريال در شب 23 آگوست در شهر مونتريال و تئاتر مزونوف آئين گشايش خود را پشت سر گذاشت. مراسم گشايش با نظم هميشگي پيش رفت و به معرفي جشنواره امسال پرداخت و از جان وويت بازيگر سرشناس سينماي آمريكا تحليل به عمل آمد.
    سرژلوزيك موسس و رئيس فستيوال در گفت و گويي اختصاصي با شهروند ابراز كرد كه تا دو سال پيش اين فستيوال با يارانه ها و حمايت اقتصادي دولت برگزار مي شد، اما در دو سال اخير اين فستيوال كاملا به طور مستقل و با حمايتهاي خصوصي اداره مي شود. ار لوزيك در خصوص حضور سينماي ايران در فستيوال سي و يكم پرسيدم او گفت:
    سينماي ايران سينماي قدرتمندي است كه شايد در كمتر جشنواره جهاني حضور نداشته باشد. فيلم آخرين ملكه زمين ساخته محمدرضا عرب در بخش تمركز بر سينماي جهان و فيلم فرش ايراني به كارگرداني 15 كارگردان ايراني در بخش بزرگان سينماي جهان حضور دارند، البته فيلم مستند دالايي لاما هم به كارگرداني خشايار درويش كارگردان ايراني الاصل آمريكا در بخش مسابقه مستند حضور دارد.
    سرژلوزيك ادامه داد: من نبايد راجع به سينماي هيچ كدام از كشورها و فيلم هاي آنها در حال حاضر اظهار نظر كنم، اما من به سرزمين شما و سينماي شما علاقه خاصي دارم و اكثر كارگردانان بزرگ سينماي شما در اين فستيوال در طول ساليان طولاني آمده اند و بارها كارگرداناني مثل مجيد مجيدي عضو هيأت داوري بوده اند. بسياري از سينماگران بزرگ ايران مثل فرمان آرا، مجيدي و مخملباف نخستين جوايز خود را از اين فستيوال گرفته اند. من همواره به استعدادهاي ايراني و فرهنگ غني سينماي ايران احترام مي گذارم. من سه بار به كشور شما سفر كرده ام و جشنواره فيلم فجر ايران را فستيوال مهمي در سينماي منطقه مي دانم.
    جان وويت بازيگر مشهور سينماي هاليوود شايد مهمترين مهمان هفته اول اين فستيوال بود. او چه به لحاظ كارنامه سينمايي اش در 6 دهه سينماي آمريكا و چه به دليل ستاره هاليوودي بودنش مورد توجه اكثر رسانه ها و خبرنگاران و دوربين هاي مختلف ويديو و عكاسي بود. جان وويت فرصتي براي گفت گو نداشت و رسانه ها بايد با مدير برنامه اش در اين خصوص گفت و گو مي كردند.
    در ساعات پاياني شب با همسرم الناز فرزادمهر كه بخش مهمي از زحمات گفت و گوهاي مختلف و ترجمه انگليسي و تصويربرداري به عهده او بود در لابي هتل با جان وويت روبرو شديم.
    جان وويت براي چهار نسل سينما شخصيت شناخته شده اي است. نسل من جاي وويت را با كابوي نيمه شب مي شناسد آن هم بر روي ويديو بتاماكس، اما نسل قبلي سينماي‌روي ايران بازيهاي به ياد ماندني او را در فيلم هاي وسترن را به خاطر دارند، و يا بازي كم نظير او را در فيلم Deliverance ساخته ي جان بورمن كه از ديگر آثار ارزشمند تاريخ سينماست و يا «شكارچي گوزن» در كنار رابرت دونيرو و يا همين اواخر فيلم دشمن آمريكا كه نظرات مختلفي را به همراه داشت. ديدن بازيگري كه ميانسالي اش را در ويديوي خانگي خانه ما گذرانده براي امثال من غيرقابل باور است.
    هنوز با همان صلابت كابوي نيمه شب راه مي رود، با همان قد بلند كه گويي هميشه بر اسب سوار است، تنها گرد سپيدي از گذر بيش از نيم قرن زندگي در سينما بر موهايش نشسته است.
    خنده معروفش را كه از دور ديديم بي اختيار به سمتش رفتيم و درخواست گفت و گو كرديم، به محض ديدن نام ايران بر روي كارتهاي ما از گروه همراهش جدا شد و در مقابل دوربين، گفت و گوي كوتاهي با شهروند انجام داد. جان وويت ضمن ابراز علاقه شديد به ايران و سينماگران ايراني و همه ايرانيان سراسر جهان فرهنگ و هنر ايران را يكي از بزرگترين منابع قابل دسترس بشر به عنوان تمدن ريشه دار دانست و در مقابل دوربين آرزو كرد تا سياست هاي فاسد و نگاههاي آميخته به غارتگري و چپاول از ايران پرفرهنگ دور بماند.
    او گفت: هنوز موفق به ديدن هيچ يك از فيلمهاي ايراني نشده است!
    محمدرضا عرب كارگردان سينماي ايران با فيلم «آخرين ملكه زمين» تنها كارگردان ايراني ميهمان اين جشنواره در هفته نخست بود.
    فيلم آخرين ملكه زمين با قصه ساده و كارگرداني روانش زندگي اش را روايت مي كند كه در شرايط سياسي ناشي از ورود نظاميان آمريكا به افغانستان در آستانه نابودي قرار گرفته است.
    علي بخش مهاجر افغان كه در ايران مشغول به كار است، از خانواده، بخصوص همسرش «شاهگل» مدتي است بي خبر است. حوادث و اخبار 11 سپتامبر و تهديد و حمله آمريكا به كشور افغانستان دلشوره هاي «علي بخش» را بيشتر مي كند. بنابراين تصميم مي گيرد به وطنش افغانستان بازگردد كه در اين سفر طولاني با فراز و نشيب بسيار روبرو مي شود.
    محمدرضا عرب پس از استقبال چشمگير منتقدان و ميهمانان جشنواره در اولين شب اكران فيلم در سينما امپريال خطاب به حاضران گفت: باعث مسرت است كه اولين نمايش 35 ميليمتري فيلم سينمايي آخرين ملكه زمين در فستيوال مونترال كه تنها فستيوال رده A آمريكاي شمالي است به نمايش درمي آيد و از سازمان سينمايي سوره حوزه هنري كه به من به عنوان كارگردان اطمينان كردند تشكر مي كنم. توليد اولين تجربه سينمايي ام «آخرين ملكه زمين» كاري سخت و دشوار بود كه پس از چند سال پيگيري در آستانه ورودم به چهل سالگي كه معني و مفهوم خاصي براي خودم دارد، آغاز شد. براساس اطمينان كامل و متقابل سرمايه گذار سازمان توسعه سينمايي سوره حوزه هنري و تهيه كننده فيلم به من به عنوان كارگردان سعي كردم گروهي جوان و باانگيزه را دور هم جمع كنم تا روايتي تازه از مهاجرت را بيان كنم. اين گروه 100 روز در شهرهاي: يزد،‌ نيشابور، مشهد، كلات، خواف، طايباد و مزارشريف در كشور افغانستان با من همكاري داشتند و نيز پس از فيلمبرداري در مراحل تدوين، ساخت موسيقي، صداگذاري و ميكس و لابراتوار... از همكاران بسيار خوبي بهره مند شدم كه بر يكايك شان درود و سپاس دارم.
    گفتني است كارگردانان و تهيه كنندگان مختلف پس از اين جلسه، به رسم يادبود پيام هاي مختلفي در خصوص ابراز احساسات خود را نسبت به آخرين ملكه زمين در دفتر يادداشت كارگردان در سالن انتظار سينما امپريال به رشته تحرير درآوردند.
    محمدرضا عرب در گفت و گويي در پايان جلسه گفت: 40 ساعت خستگي راه طولاني تهران ـ وين ـ تورنتو ـ مونترال را با اين همه ابراز احساسات خوب صاحب نظران نسبت به فيلم از خاطر بردم.
    جشنواره نمايش فيلمهاي مختلفي را پشت سر گذاشت كه بخش فيلمهاي كوتاه جشنواره از حال و هواي خاصي همچون ساير بخش ها برخوردار است.
    فيلم كانادايي Centigrade  ساخته كالين كانينگهاميه تهيه كنندگي «مالدن گرانت» در كنار فيلم هنرمندانه «خدمتكار» ساخته بانو آكساكي كارگردان تركيه اي كشور بلژيك تأثيرات بسيار عميقي بر روي مخاطبان داشت.
شاهرخ بحرالعلومي
انتهای پیام /